Był taki klub: HKS „Wybrzeże” Sopot

Sport był niezbędnym elementem w wychowaniu harcerskim. Przed wojną w harcerskich programach umieszczano powszechne zdobywanie odznak sportowych. Znane były harcerskie kluby sportowe. Do idei HKS-ów powrócono w pierwszych latach powojennych.

Sopocki Harcerski Klub Sportowy działał krótko. Niespełna trzy lata. Zebranie założycielskie HKS-u odbyło się 15 maja 1946 roku. Powołano tymczasowy zarząd, na czele którego stanął por. Apanasowicz. W rok później na walnym zgromadzeniu HKS-u wybrano nowy zarząd w składzie: mec. Czesław Kuncewicz - prezes, inż. Wacław Lewandowski - wiceprezes, Jan Albrecht - sekretarz, Eugeniusz Mera - skarbnik, por. Apanasowicz - kapitan sportowy, Aleksander Mańkowski - kierownik sekcji lekkoatletyki, Zdzisław Kowalik - kierownik sekcji piłki ręcznej, Alfreda Olichwierówna - kierownik sekcji żeńskiej, Jan Madeja - gospodarz, doktor Warna-Wiesławski - lekarz klubowy oraz Wojciech Witczak.

Kolejne wybory miały miejsce w marcu 1948 roku. Nowym prezesem HKS został kapitan phm. Wojciech Witczak. Wiceprezesami wybrano Lotara Geyera - ds. sportowych i mecenasa Czesława Kuncewicza - ds. administracyjnych. Ponadto w skład zarządu weszli: Jan Albrecht - sekretarz, Wiesław Gawęda - skarbnik, Benedykt Wilhelmi - gospodarz oraz Warna-Wiesławski - lekarz klubu. Kierownikami sekcji byli: por. Apanasowicz - l.a., Lotar Geyer - piłka ręczna, Franciszek Seweryn - boks, Wiktor Zacharski - kolarska, W. Kowalczyk - tenisa stołowego, inż. Wacław Lewandowski - sporty zimowe, wodne i tenis.

W pierwszych miesiącach członkowie HKS-u brali udział w zawodach i imprezach sportowych, organizowanych w Sopocie i na Wybrzeżu. Organizowano także własne zawody, m.in. łucznicze, łyżwiarskie, narciarskie, saneczkowe i tenisa stołowego.

W styczniu 1947 roku zorganizowano sztafetę narciarską 4x1000 metrów. Wygrali sopoccy harcerze z czasem 10 minut i 4 sekundy pokonując Gimnazjum Handlowe - 12 min. 40 sekund. 7 lutego tegoż roku, ponad 150 zawodników startowało w biegach i skokach narciarskich. Wśród juniorów do lat trzynastu w biegu na dystansie 1500 metrów zwyciężył reprezentant HKS-u Wedziński (7:45). Jego klubowy kolega Pisarski był trzeci. Wśród pań powyżej 18 lat, na dystansie 4600 metrów druga dojechała z czasem 57:32 Żarniewiczówna z HKS Sopot. W kwietniu 1947, podczas Mistrzostw Chorągwi Harcerzy w tenisie stołowym, dwa pierwsze miejsca zajęły reprezentacje HKS Sopot przed HKS Starogard i HKS Kartuzy. Indywidualnie zwyciężyli Sieracki i Werner (obaj HKS Sopot) oraz Czyżewski (HKS Starogard). W tym samym miesiącu reprezentacja sopockiego HKS-u, w składzie: Stefański, Albrecht, Sieracki i Baranowicz przegrali z SKS „Czytelnik" wynikiem 3:6.

14 kwietnia 1947 roku w Sopocie odbyło się otwarcie sezony lekkoatletycznego HKS-ów Gdańsko-Morskiej Chorągwi. Startowało 87zawodników. W ogólnej punktacji Sopot zajął drugie miejsce za Tczewem i przed Malborkiem. Przestępska z Sopotu wygrała skacząc w dal 4,20 metra i druga przebiegła dystans 60 m z czasem 8:7. Inne sukcesy sopocian to dwa najlepsze wyniki kuli dziewcząt (Pietruszka i Olichwierówna), pierwsze miejsce kuli seniorów (Kazimierczyk) oraz zwycięstwo Mańkowskiego (4:39,4) i Łagnowskiego (4:40,6) przed Krupą z Tczewa (4:43,2) w biegu seniorów na czterysta metrów. W sztafecie olimpijskiej wygrał HKS Sopot (4:01,9) przed HKS Tczew (4:06,6).

Natomiast w Tczewie w dniach 4 i 5 maja, podczas Lekkoatletycznych Mistrzostw Chorągwi Przestępska (HKS Sopot) ustanowiła nowy rekord okręgu w biegu na 60 metrów (czas 8:3). W listopadzie 1947 roku, podczas biegu ulicznego o puchar Dziennika Bałtyckiego prym wiódł sopocki HKS. Na dystansie 1400 metrów dla juniorów wygrał Gerard Kozikowski (HKS Sopot) przed Pilichowskim z GKS i swoimi klubowymi kolegami: Machem, Witkowskim, Ostaszewskim. Sopocki harcerz Langowski był piąty na trasie seniorów - dystans 5200 metrów.

Nie zabrakło sopockich harcerzy w zawodach bokserskich. W styczniu 1948 roku w Gdańsku - Wrzeszczu odbył się finał Pierwszego Kroku Bokserskiego. Przegląd Sportowy tak relacjonował imprezę: „Miłą niespodziankę sprawiła debiutująca w tych zawodach drużyna HKS Sopot, która w ogólnej punktacji zdobyła pierwsze miejsce zespołowe - 8 punktów". Za HKS-em uplasowały się „Gedania" i „Stoczniowiec" - po 6 punktów oraz Klub Milicyjny - 4 punkty. W następnym miesiącu, podczas mistrzostw klasy B w pięściarstwie, HKS Sopot ustąpił „Gedanii" i „Unii" Tczew pokonując „Mewę", „Stoczniowca" i „Lechię". Warto dodać w tym miejscu, że Czerwonka z HKS-u zdobył tytuł mistrza wagi półciężkiej.

Wiosną 1948 roku rozpoczęła działalność nowa sekcja kolarska. Na zorganizowanym 14 kwietnia wyścigu kolarskim na dystansie 25 kilometrów wygrał Zygmunt Sołecki. Później o wyczynie Sołeckiego rozpisywała się prasa.

Sopoccy harcerze nie omijali gier zespołowych. W siatkówce mężczyzn, podczas mistrzostw okręgu, zwyciężyła „Gedania" przed HKS Sopot I, KS „Płomień" i HKS Sopot II. Kobieca reprezentacja HKS-u, uległa jedynie „Gedanii", kwalifikując się do półfinału mistrzostw Polski. Grały one w Radomiu (II grupa) z AZS Warszawa, „Lublinianką", „Radomiakiem", HKS Łódź, „Pomorzaninem" i KKS Poznań. Natomiast męski zespół HKS Sopot startował w finale mistrzostw p. koszykowej. Pokonał „Zryw" 70:28, lecz ustąpił drużynie "”łomienia" 59:26.

16 maja 1948 roku z okazji drugiej rocznicy powstania sopockiego HKS-u odbyły się igrzyska sportowe z udziałem 670 zawodników. W ogólnej punktacji zwyciężył HKS Tczew - 126 punktów, przed Sopotem - 123 punkty i Starogardem - 32 punkty.
W wyścigu kolarskim potwierdził swoją klasę Sołecki przejeżdżając 50 km w czasie 1:20,07 min.

Pod koniec 1946 roku w chorągwi działało zaledwie 5 HKS-ów. Już wiosną 1947 roku w wykazie podano 11 HKS-ów. Zwiększyła się liczba trenujących z 450 do 850, w tym blisko 200 dziewcząt i kobiet.

W piśmie z dnia 12 grudnia 1946 roku do Wojewódzkiego Urzędu WF i PW komendant chorągwi, hm. Jan Stróżyński informował, że reprezentacyjnym HKS-em Chorągwi Gdańsko-Morskiej został mianowany HKS Sopot. Od tej pory w różnych zawodach i mistrzostwach lekkoatletycznych pojawiła się nazwa HKS „Wybrzeże", w barwach którego startowali najlepsi lekkoatleci HKS-ów. Wywodzili się oni z Sopotu, Tczewa, Pelplina, Malborka, Starogardu, Gdańska. Do największych wyczynów HKS „Wybrzeże" zaliczyć należy zdobycie tytułu Mistrza Polski w sztafecie pań 100 x 100 x 200 x 500 m oraz wicemistrza 200 x 100 x 80 x 60 m.

Mecz lekkoatletyczny (24 sierpień 1947) HKS „Wybrzeże" - KS MW "Flota" zakończył się zwycięstwem harcerzy 76:68. W rozgrywkach z okazji święta sporu (Sopot 27-28 września 1947 r.) wygrał HKS „Wybrzeże" (206 pkt.) przed KKS „Gedania" (82 pkt.) i „YMCA" (40pkt.). W biegu na przełaj o puchar Kuriera Morskiego (październik 1947 r.) trzecie miejsce zajął sopocianin Mańkowski, piąte Wojtaś. Wśród najlepszych sportowców regionu w 1947 roku wymieniani są zawodnicy HKS. Najlepszy w biegu przez płotki na 110 i 400 metrów był Bury i Langowski, 3000 metrów - Wojtaś. Na dalszych miejscach m.in.: Olszewski, Wendt, Szwalbe, Topolski, Krupa, Kreft, Kołodziejski, Antkowiak, Kijowska, Hediko, Maliszewska, Neuman, Przestępska, Brodkówna, Mach, Fuks, Musielak. Inne nazwiska pojawiają się w relacjach sportowych z tamtych lat.

Dynamicznie rozwijający się klub, znany na Wybrzeżu i w Polsce, zdobywający mistrzowskie tytuły, a przy tym nie posiadający własnych obiektów sportowych, został rozwiązany w połowie stycznia 1949 roku. Likwidacji HKS-u dokonano pod pretekstem reorganizacji sportu w Polsce. Najlepsi zawodnicy przeszli do innych klubów. Pozostałym zamknięto dostęp do sportu. Wcześniej kilku członków sopockiego HKS-u zaangażowało się w organizowanie okręgów Polskiego Związku Motorowego i Polskiego Związku Łuczniczego.