Cyberprzemoc dotyczy niemal połowy młodych internautów w Polsce. Można im pomóc!

Kilka dni temu świat obiegła wiadomość o samobójczej śmierci 14-letniej Hanny Smith, do której doszło na skutek nękania na portalu ask.fm. Internauci obrażali dziewczynę, życzyli jej zachorowania na raka i utraty życia. W Polsce pierwszą ofiarą cyberbullyingu była 14-letnia Ania z Gdańska. Popełniła samobójstwo po tym jak koledzy na oczach całej klasy rozebrali ją i za pomocą telefonu komórkowego nagrali całe zdarzenie.

Strach i bezradność

Odebranie sobie życia to najbardziej skrajna reakcja na przemoc w sieci. Aby zapobiegać takim przypadkom potrzebna jest szybka i skuteczna pomoc. Niestety zdarza się, że problem zostaje niezauważony przez najbliższe otoczenie ofiar, które często zamykają się w sobie i niechętnie rozmawiają o swoich, przykrych doświadczeniach. Czują wstyd, upokorzenie, obawę przed zemstą cyberprzestępców i bezradność. Wychodzą z przekonania, że rodzice nie będą w stanie im pomóc lub całkowicie zignorują problem.

Internet też może pomóc

M. in. takim młodym internautom starają się pomóc osoby zaangażowanie w Helpline.org.pl. To projekt stworzony przy współpracy Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, mający na celu pomoc dzieciom i młodzieży w sytuacji niebezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii. Anonimowa rozmowa niejednokrotnie ułatwia młodym ludziom otwarcie się i opowiedzenie o swoim problemie. Odbywa się za pomocą bezpłatnego telefonu, czatu lub drogą mailową. - Zgłoszenia dotyczące cyberprzemocy stanowią około 40 proc. wszystkich zgłoszeń do Helpline.org.pl.- mówi Marta Wojtas, koordynatorka projektu. Reszta dotyczy innych zagrożeń płynących z używania internetu.

Przejawy cyberprzemocy

Cyberprzemoc bardzo często ma związek z przemocą rówieśniczą w szkole. Może przybierać różne formy. - Najczęściej zgłaszane są przypadki wulgarnego wyzywania, obrażania za pomocą wpisów, gróźb oraz publikowania zdjęć lub filmów mających na celu ośmieszyć ofiarę - mówi Marta Wojtas. Zwykle dochodzi do tego na portalach społecznościowych, komunikatorach lub czatach. - Na jednym z forów społecznościowych sugerowana i wmawiana mi była choroba psychiczna oraz byłam straszona, szantażowana ujawnieniem prywatnej korespondencji przez jednego z użytkowników, z którym kontaktowałam się wcześniej za pomocą komunikatora GG - skarży się Basia16. W zeszłym roku osób z takimi i podobnymi problemami zgłosiło się do Helpline.org.pl ponad 3, 5 tysiąca. Statystyki wykazują, że aż 47 proc. młodych użytkowników internetu zostało znieważonych w sieci, a 39 proc. padło ofiarą publikacji kompromitujących filmów lub zdjęć. Są to najczęściej internauci w wieku od 12 do 15 lat.

Zdarza się, że w imieniu poszkodowanego dziecka do Helpline.org.pl zgłaszają się rodzice, rodzeństwo oraz znajomi. - Takie wsparcie ze strony przyjaciół i bliskich jest niezwykle ważne w procesie pomagania osobom, które doświadczają krzywdy ze strony innych użytkowników internetu. - twierdzi Marta Wojtas.

Jak pomagać?

Pomoc pokrzywdzonym jest wielokierunkowa. Konsultanci Helpline.org.pl oferują przede wszystkim wsparcie i rozmowę. Ponadto informują w jaki sposób doprowadzić do usunięcia niechcianej treści z internetu. Czasem Helpline.org.pl bezpośrednio interweniuje u administratorów portali, a nawet podejmuje interwencje prawne, gdy zagrożone jest zdrowie lub życie dziecka. Konsultanci chętnie udzielają też porad rodzicom, którzy zaniepokojeni są działaniami podejmowanymi w sieci przez ich podopiecznych.

Lepiej zapobiegać

Konsultanci Helpline.org.pl przeprowadzają też rozmowy na temat bezpieczeństwa w internecie. - Cieszymy się, że młodzi ludzie zastanawiają się zanim podejmą pewne, nierzadko ryzykowne zachowania w sieci - mówią. Ostrzegają przed ujawnianiem osobom poznanym w internecie swoich danych osobowych oraz umieszczaniem na portalach lub wysyłaniem nieznajomym swoich zdjęć. Zalecają nie podejmować dyskusji z nachalnym internautą, aby nie prowokować go do dalszych działań. - Nie radziłbym odpowiadać, nie radziłbym reagować na nienawiść, ale przestrzegałbym przed kompletnym ignorowaniem czy bagatelizowaniem tego zjawiska, jakim jest język wrogości, język nienawiści w internecie - podkreślił dr Rafał Pankowski na antenie tvn24.

To jest karalne

Internauci często nie zdają sobie sprawy jak negatywne skutki może wywrzeć ich zachowanie. Poza tym pozorna anonimowość w sieci sprawia, że czują się całkowicie bezkarni. To nieuzasadnione przekonanie, ponieważ od 2011r. nękanie w internecie, groźby, zniewagi czy podszywanie się pod jakąś osobę są karalne. Cyberprzestępcom grozi kara od 3 do nawet 10 lat pozbawienia wolności w przypadku, gdy ofiara podejmuje próbę targnięcia się na swoje życie.