Gdzie jest "Diabeł w błękitnej sukience"?

Głównym bohaterem jest Ezekiel Rawlins, nazywany Easy, czarnoskóry weteran II wojny światowej. Pewnego dnia traci pracę w fabryce samolotów i jedyne źródło dochodów. Joppy, przyjaciel i właścicielem ulubionego baru, słysząc o jego kłopotach finansowych, przedstawia Easy'ego wpływowemu białemu. Nowy znajomy, DeWitt Albright składa mu propozycję nie do odrzucenia. Musi odszukać Daphne Monet, kobietę w błękitnej sukience.

Easy ma złe przeczucia co do tego zlecenia. Szczególnie, że DeWitt budzi w nim strach i przypomina bezwzględnego znajomego z przeszłości. Jednak mając do wyboru stratę domu albo lukratywne wynagrodzenie, decyduje się na przyjęcie propozycji. Nie przypuszcza nawet, jakie kłopoty na siebie ściągnie...

"Diabeł w błękitnej sukience" należy do literatury hardboiled (czyli krótkich opowiadań kryminalnych, pozbawionych sentymentalizmu i pisanych zwykłym językiem). Z literatury tej wyrósł kryminał noir, którego reprezentantami byli Dashiell Hammett oraz Raymond Chandler. To właśnie tym twórcom Walter Mosley składa hołd. Jednak robi to w sposób przewrotny, gdyż w swojej powieści uwypukla wątki rasowe i społeczne.

Jest to niezwykle osobista książka Mosleya (sam jest Afroamerykaninem), napisana z perspektywy czarnoskórego bohatera - Easy'ego Rawlinsa. Pierwszoosobowa narracja pozwala spojrzeć na świat jego oczami:

Ze zdziwieniem zobaczyłem, że do baru Joppy'ego wchodzi biały. Nie dość, że biały to do tego miał na sobie biały lniany garnitur i koszulę, panamę i buty koloru kości słoniowej na olśniewająco białych jedwabnych skarpetkach. (...) Kiedy spojrzał na mnie poczułem dreszcz strachu, ale tylko przelotny, bo był już czterdziesty ósmy i zdążyłem się przyzwyczaić do białych. Spędziłem z nimi pięć lat, z białymi mężczyznami i kobietami a Afryce, Włoszech, Paryżu i tu, w Stanach.

Muszę przyznać, że potrzeba trochę czasu, by przyzwyczaić się do takiej perspektywy, gdy to biali są tymi innymi. Ale potem przychodzi to znacznie łatwiej.
Książkę czyta się w miarę szybko mimo trochę ciężkiej atmosfery. Nie jest ona jednak tak przytłaczająca jak w przypadku "Sokoła maltańskiego" czy "Papierowego człowieka" Hammetta. Być może dlatego, że jej akcja rozgrywa się pod koniec lat 40., już po zniesieniu prohibicji. Niby są gangsterzy i szemrane interesy, w tym nielegalne bary, ale nie ginie naraz tyle osób, co u Hammetta.

Jak na dobry kryminał przystało, nie brakuje tajemniczych morderstw i misternej intrygi. Są także krwawe opisy, które są dużym atutem powieści. Pojawiają się również nagłe zwroty akcji, które zmieniają punkt widzenia o 180 stopni. Nic nie jest takie, jakie wydawało się na początku. Do tego stopnia, ze zacierają się granice między przyjaciółmi a wrogami. Trzeba przyznać, że zakończenie jest zaskakujące. Jedynym mankamentem jest moim zdaniem okładka, która nie za bardzo pasuje do konwencji noir. Niemniej jednak powieść jest warta uwagi, polecam ją szczególnie miłośnikom kryminałów noir.

Warto wspomnieć, że w 1995 roku książka doczekała się ekranizacji - "W bagnie Los Angeles" w reżyserii Carla Franklina z Denzelem Washingtonem i Jennifer Beals w rolach głównych. Teraz nie pozostaje mi nic innego, jak obejrzeć film.

Walter Mosley jest amerykańskim pisarzem, Afroamerykaninem z żydowskimi korzeniami. Zadebiutował powieścią "Diabeł w błękitnej sukience", która stanowi pierwszą część cyklu o przygodach Easy'ego Rawlinsa. Kolejna to "Czerwona śmierć". W Ameryce wydano już 12 części, w Polsce jedynie dwie.Autor na swoim koncie ma także powieści science-fiction oraz erotyczne. Mosley otrzymał w tym roku Honorową Nagrodę Wielkiego Kalibru za całokształt.