Historia Parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gdowie

Tą wspaniałą Artystkę Panią Magdalenę Natanek poznałem dzięki międzynarodowej Akcji PT " Kapliczki " podczas niej w sposób niezwykły zaprezentowała za pomocą czarno białej fotografii i wypromowała na cały świat Gdowskie kapliczki ale równocześnie dostała bardzo wysoką ocenę przyznaną przez czytelników Biblioteki Publicznej w Jabłonnie a nawet otrzymała propozycję samodzielnej wystawy w Bibliotece Publicznej na terenie Chotomowa , następna Międzynarodowa wystawa serii Kapliczek odbędzie się w 11 stycznia 2017 roku w Ośrodku Szkolno Wychowawczym TPD " Helenów " w Warszawie , teraz Magdalena Włączyła się do Międzynarodowej Akcji Społecznej i dostarczyła nowe unikalne zdjęcia swego ukochanego kościółka gdzie osobiście razem z rodzinką regularnie przychodzi modlić się o spokój i ducha oraz pokój na świecie

Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gdowie – parafia rzymskokatolicka należąca do dekanatu Niegowić archidiecezji krakowskiej. Została utworzona w XIII wieku. Kościół parafialny wybudowany w XIV wieku, rozbudowywany sześciokrotnie, ostatnio w 1994–1996, poświęcony w 1999. Mieści się przy ulicy Myślenickiej.

Historia Wioski

Gdów – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie wielickim. Siedzibą gminy jest Gdów.
Zajmuje część Pogórza Wielickiego oraz część Pogórza Wiśnickiego, przedzielonych doliną Raby.
Przez Gminę Gdów przebiegają dwie drogi wojewódzkie: droga wojewódzka nr 967 oraz droga wojewódzka nr 966.
Data założenia to 1272 (najstarszy udokumentowany wpis historyczny dotyczący miejscowości Gdów należącej do dworu królewskiego). Rodowód Gdowa sięga czasów prehistorycznych. O bardzo wczesnym zasiedleniu tych ziem świadczą zabytki archeologiczne pochodzące z paleolitu, mezozoiku i epoki brązu. Pierwszą osadę na podmokłych i gęsto zalesionych terenach w dolinie Raby założył w XI wieku Gedko, herbu Gryf – Lubowita, którego Jan Długosz uważa również za fundatora kościoła (najstarszy wpis historyczny pochodzi z 1272 roku). Po upadku znaczenia rodu Gryfitów miejsce ich zajęli Drużynowie, którzy posiadali Gdów od ok. 1270 r. Według słownika etymologicznego nazwa Gdów pochodzi od słowa gut - oznaczającego podmokły i lesisty teren. Niektórzy jednak, wywodzą ją od imienia założyciela. Początkowo Gdów był wioską rybacką , ale dzięki położeniu na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych prowadzących na Węgry, z czasem rozwinęło się tutaj rzemiosło i kupiectwo. Czynnikiem hamującym rozwój osadnictwa w Gdowie i okolicy była rzeka Raba, która często występowała z brzegów powodując spustoszenie (pierwszą powódź zanotowano w 1253 roku). W XV wieku król Władysław Warneńczyk nadał kościołowi Narodzin Marii Panny w Gdowie przywilej beneficjum (dożywotnie prawo do czerpania dochodów, związanych z piastowaniem określonego urzędu kościelnego). Zrobił to w dowód wdzięczności, za to, że Matka Boska Gdowska wskazała mu drogę do Niepołomic, gdy zgubił się polując w Puszczy Niepołomickiej. Przez dziesięciolecia Gdów i okolice przechodziły z rąk do rąk kolejnych właścicieli (m.in. Stanisława II Wielopolskiego, Mikołaja II), aby pod koniec XVII wieku stać się własnością rodu Lubomirskich. Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 r. ziemie na prawym brzegu Wisły zostały wcielone do Austrii. Gdów i okolice znalazły się pod okupacją austriacką. W 1846 roku odbyła się tu jedna z bitew powstania krakowskiego, którą upamiętniają: kopiec-mogiła powstańców i pomnik znajdujące się na miejscowym cmentarzu. W czasie II wojny światowej na terenie gminy walczyły oddziały Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej. Organizacyjnie gmina Gdów do 1931 roku wchodziła w skład powiatu wielickiego. Po reorganizacji administracji i wydaniu ustawy scaleniowej w 1933 roku Gdów stał się częścią gminy zbiorowej, na której czele stanął wójt. Obszar gminy zbiorowej obejmował wsie- gromady, w których rządzili sołtysi. Należały do nich: Gdów, Dziekanowice, Rudnik k/ Winiar, Sieraków, Winiary, Kunice, Hucisko, Fałkowice, Bilczyce, Liplas, Podolany, Zagórzany, Zalesiany, Zręczyce, Stryszowa, Stadniki.W 1945 r. zlikwidowano powiat wielicki, a Gdów znalazł się w obrębie powiatu myślenickiego.
W 1954 roku zlikwidowano gminy zbiorowe, a najniższą jednostką podziału terytorialnego stały się gromady. Gminy zbiorowe przywróciła reforma z 1973 r. W 1976 roku połączono gminy Gdów i Niegowić. Od 1999 roku Gdów, jako gmina wiejska, znajduje się w obrębie powiatu wielickiego.

Do Zwiedzania

Będąc w Gdowie warto odwiedzić dziewiętnastowieczny, modrzewiowy dworek należący do rodu Habichtów .W Hucisku można podziwiać dwór baronów Lipowskich z 1764 roku. W XVIII – wiecznym parku krajobrazowym znajdują się, pochodzące z XIX wieku: oficyny, stajnie, stodoły, spichlerz i katakumby rodu Lipowskich. Wieś ta słynie także z domu Tadeusza Kantora - twórcy polskiego teatru awangardowego CRICOT –2. Kantorówka wraz z 14-metrową, oryginalną, betonową rzeźbą tzw. Krzesłem Kantora, jest ważnym znakiem rozpoznawczym naszej gminy. W Woli Zręczyckiej zachował się, wpisany do rejestru Zabytków Budownictwa Drewnianego, modrzewiowy dwór Bella Vita. Wybudowany w latach 1876-1879, otoczony zabytkowym parkiem jest doskonałym przykładem typowej architektury dworskiej XIX wieku. Dziś siedzibę ma tam hotel. Warto odwiedzić kościół parafialny Sanktuarium Matki Boskiej Gdowskiej, który jak mówi legenda, został ufundowany przez króla Władysława Warneńczyka w podzięce za uratowanie życia. Najstarsze zachowane fragmenty budowli pochodzą z pocz. XV wieku (zakrystia, część murów kościelnych, spiżowy dzwon procesyjny odlany w 1462 roku). Wnętrze kościoła utrzymane jest w stylu barokowym i rokoko. W głównym ołtarzu znajduje się kopia cudownego obrazu Matki Boskiej Gdowskiej z pierwszej połowy XVIII wieku. W Niegowici - jednej z najstarszych parafii w Małopolsce, na uwagę zasługuje kościół pw. Wniebowzięcia NMP, wybudowany z inicjatywy księdza Karola Wojtyły. W ołtarzu głównym znajduje się XVII-wieczny obraz Matki Boskiej Wniebowziętej. Można także obejrzeć konfesjonał, w którym spowiadał przyszły Papież oraz wierną replikę jego grobu w Watykanie. Przed kościołem znajduje się jedyny na świecie pomnik wikarego Karola Wojtyły powstały z inicjatywy Międzynarodowego Komitetu Curato del Mondo (Wikariusze Świata). Turystów zapraszamy również do Regionalnej Izby Pamięci, gdzie znajdują się m.in. pamiątki związane z pobytem wikarego Karola Wojtyły na ziemi gdowskiej. W Pierzchowie największą atrakcją jest kopiec gen. J. H. Dąbrowskiego, który urodził się w tej wsi w 1755 roku. Wznieśli go okoliczni mieszkańcy chcąc uhonorować swojego krajana. Pod koniec II wojny światowej kopiec został zniszczony ale w latach 90.odbudowali go żołnierze 3 Pułku Saperów z Dębicy. Poświęcono go 7 września 1997 roku, w 200. rocznicę powstania Mazurka Dąbrowskiego. Obecnie kopiec ma 7 metrów wysokości, średnicę 21 metrów i obwód przy podstawie 66 metrów, zwieńczony jest półtora metrowym obeliskiem z wyrytymi wersami Mazurka Dąbrowskiego: "Jeszcze Polska nie umarła kiedy my żyjemy." Naprzeciw kopca, w odległości ok. 40 metrów wznosi się drugi, mniejszy kopiec usypany przez ziemiaństwo w drugiej połowie XIX wieku. Stoi tam również dziewiętnastowieczny pomnik ku czci generała wykonany z kamienia pińczowskiego. Jego szczyt wieńczą czako ułańskie, szabla, zwój map wojskowych, ładownica z orłem, wieniec laurowy i Krzyż Legii Honorowej. Na frontowej ścianie umieszczony jest herb Dąbrowskiego - Panna, a poniżej napis: Tu w Pierzchowcu we dworze urodził się 2 sierpnia 1755 roku naczelnik legionów polskich generał Jan Henryk Dąbrowski. Na drugiej ścianie pomnika, pod herbami Korony i Litwy, wyryto kilka wersów Mazurka Dąbrowskiego. Pomnik otaczają słupki z łańcuchami oraz żelazne ogrodzenie wykonane przez żołnierzy z częstochowskiej jednostki, której patronuje generał Dąbrowski. Fundatorami pomnika byli m.in.: Ignacy Kraszewski, Ignacy Dębicki, Roman Włodek, Anastazy Benoe. Poświecono go w 1872 roku, w 75 rocznicę utworzenia Legionów Polskich we Włoszech i w 54 rocznicę śmierci ich twórcy. Projektantem i wykonawcą pomnika był krakowski rzeźbiarz Edward Stehlik.
Będąc w Pierzchowie warto również zajrzeć do drewnianego młyna wodnego z połowy XIX-go wieku.