Jan Szczepański BIBLIOTEKA KRAKOWA rozpoczęła Sienkiewiczem

Mocnym bardzo autorytetem podparł się wczoraj Dyrektor Biblioteki Krakowa dr Stanisław Dziedzic, kiedy to właśnie zaprosił na inauguracyjne pierwsze spotkanie Salonu Literackiego Biblioteki Krakowa Pana Prof. hab. Franciszka Ziejkę do filii Śródmiejskiego Ośrodka Kultury ( ŚOK ) w Klubie Dziennikarzy „Pod Gruszką” na ul. Szczepańskiej 1 w Krakowie.

Przedstawiony w zapowiedzi w bieżącym kwietniowym drukowanym miesięcznym numerze Informatora WWW.LAMELLI .COM.PL - Prof. hab. Franciszek Ziejka to szeroko znany międzynarodowy historyk literatury i kultury polskiej, autor wielu monografii naukowych. Pamiętają go krakowianie jako rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1999-2005. Jest członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, członkiem Rady Muzeum Historycznego Miasta Krakowa oraz rady Muzeum „Zamek Królewski na Wawelu”Reprezentuje Polską Akademię Umiejętności w Association Biblioteque Polonaise w Paryżu. Od roku 2005 przewodniczy Społecznemu Komitetowi Odnowy Zabytków Krakowa. Jest przewodniczącym Rady Fundacji Panteon Narodowy w Krakowie. Pięć uniwersytetów polskich nadało mu godność doktora honoris causa. Posiada honorowe obywatelstwo kilku polskich miast oraz liczne odznaczenia polskie i zagraniczne.

Prof. Franciszek Ziejka zwrócił uwagę na to, że pomimo mnóstwa opracowań biograficznych autora Quo vadis, ciągle napotykamy w jego życiorysie artystycznym wiele niezbadanych do końca momentów.
Wszystkie one są bardzo interesujące i czekają na swoich odkrywców. Takim wg Profesora momentem są związki Sienkiewicza ze środowiskiem artystów i literatów krakowskich. Przywołał w swoim wykładzie opartym na materiałach archiwalnych i przejrzanych w czasie kwerendy pism z epoki dwa epizody z okresu pobytów Sienkiewicza w Krakowie.

Pierwszym takim był spektakl para-teatralny w postaci 18 scen „żywych obrazów”. Krakowscy artyści z Juliuszem Kossakiem na czele wraz grupą przedstawicieli arystokracji krakowskiej w maju 1884 roku przygotowali w Teatrze Krakowskim to przedstawienie „żywych obrazów”. Działo się to w czasie kiedy Kraków liczył około 30 tysięcy mieszkańców. Rodów arystokratycznych możemy się wtedy doliczyć około 200. Szczególnie aktywna była księżna Marcelina Czartoryska. Spektakl trwał aż 4 godziny i powtarzany był dwukrotnie.

Drugim prawie całkowicie nieznanym epizodem była majówka na Bielanach zorganizowana w w rok później . Na tej majówce artyści krakowscy występowali w strojach z epoki Ogniem i mieczem. Co ciekawe w tym widowisku wziął udział sam Henryk Sienkiewicz. W listopadzie 1885 roku Benedykt Filipowicz w oparciu o przeróbkę powieści Sienkiewicza wystawił sztukę w Teatrze Krakowskim a nowy dyrektor Teatru Krakowskiego Jakub Glikon zyskał sukces a wszystko to utrwalało sławę Henryka Sienkiewicza w Krakowie i we wszystkich warstwach społeczeństwa polskiego.

Prof. Franciszek Ziejka zwrócił uwagę na wielką pracowitość Sienkiewicza a zarazem na jego dużą skromność i szczodrobliwość. Podawał z wielką swadą wiele szczegółów z życia noblisty. Otrzymaną czekiem wielką darowiznę od tajemniczego Michała Wołodyjowskiego ( nic to ) 17 tysięcy rubli w srebrze przekazał na fundację dla chorych i biednych stypendystów. Stypendystami byli m.in. : Maria Konopnicka, Stanisław Wyspiański czy Stanisław Przybyszewski.
Po wielkiej powodzi w 1903 roku ,Sienkiewicz włączył się w zbieranie funduszy dla powodzian. A powódź była ogromna. Łodziami podpływano pod Collegium Novum od ulicy Wolskiej ( dziś ulica Piłsudskiego). Myślę, że uda mi się napisać więcej o ludziach, którzy na twórczości Sienkiewicza robili interesy. Ciekawa jest historia malarza Jana Styki.
Syn Czecha, austriackiego oficera. Studiował w akademii sztuk pięknych w Wiedniu, później Rzymie, Paryżu, Krakowie ( pod kierunkiem Jana Matejki ). Po studiach mieszkał we Lwowie potem w Kielcach. Od 1900 zamieszkał w Paryżu a od 1910 we Włoszech ( na wyspie Capri ).
Na spotkaniu obecne były 2 zastępczynie dyrektora Biblioteki Krakowa oraz poprzedni wieloletni dyrektor Śródmiejskiego Ośrodka Kultury - Janusz Paluch. Janusz Paluch objął w Bibliotece Krakowa dział wydawniczy. W tym roku ukaże się pierwszy numer periodyku Biblioteki Krakowa, w którym - jak zapowiedział Dyr. Stanisław Dziedzic - znajdzie się wygłoszony referat Prof. Franciszka Ziejki.
Biblioteka Krakowa powstała w wyniku połączenia czterech dzielnicowych bibliotek krakowskich.
Na zakończenie Prof. Franciszek Ziejka wymienił 3 największych współtwórców kultury polskiej tego okresu a mianowicie: Henryk Sienkiewicz, Jan Matejko i Tadeusz Kościuszko. A co Wy drodzy czytelnicy o tym sądzicie.

foto i tekst : Jan Szczepański