Księża chcą mieć żony i dzieci? Watykan szykuje debatę

W Watykanie może rozpocząć się debata na temat warunków zniesienia tradycji celibatu księży w Kościele katolickim. Księża, według anonimowych badań – jak się mówi nieoficjalnie - wykonanych na zlecenie środowiska watykańskiego, wśród polskich kapłanów, "chcą mieć żony i dzieci". Trzecia część, spośród objętych badaniem księży, świadomie wybrałaby życie w celibacie - podaje "Dziennik Polski".

Watykan ma zamiar badać kwestie "zalet i wad celibatu". Polscy hierarchowie twierdzą stanowczo i tradycyjnie, że "Kościół ma większe problemy niż bezżeństwo księży". Celibat – ich zdaniem - to problem marginalny. Ale – jak można się spodziewać – skoro sprawa wchodzi w progi Watykanu, pod rządami nowego papieża – nie zostanie postawiona wyłącznie po myśli polskich hierarchów, wśród których – nawiasem mówiąc - nie brakuje takich z "cichą żoną" i dziećmi. Celibat to styl życia. Wybierany świadomie - mówi krakowski biskup pomocniczy Grzegorz Ryś.

Jak podaje arcybiskup Jean-Claude Perisset, watykański dyplomata, o czym donosi dziennikpolski24.pl - w Stolicy Apostolskiej szykuje się debata na temat celibatu księży. Celibat nie jest dogmatem, ale tradycją Kościoła katolickiego – oświadczył arcybiskup. Zanim dojdzie do spotkania ekspertów i szerszej debaty, najpierw powstanie dokument, w którym - po "dogłębnej analizie" – mają być przedstawione "zalety i wady celibatu na całym świecie".

Socjolog religii, prof. Józef Baniak z Poznania, przeprowadził badania w zakresie "kryzysu tożsamości kapłańskiej". Wśród pytań anonimowej ankiety, którą objęto około 900 kapłanów, jedno brzmiało: "Czy, gdyby ksiądz miał możliwość wyboru (tak, jak np. w Kościele prawosławnym), to wybrałby życie księdza żonatego, czy w celibacie?". W odpowiedziach, 53 proc. pytanych napisało, że wolałoby mieć żonę i rodzinę, a tylko 28 proc. wybrałoby życie w celibacie. Pozostali "nie mieli zdania", lub nie chcieli wcale dać odpowiedzi na tak postawione pytanie.

Prof. Józef Baniak twierdzi jednak, że postulat "całkowitego zniesienia celibatu pojawia się najwyżej u 10-15 procent księży". Jego zdaniem, większość chciałaby mieć możliwość wyboru stylu życia kapłańskiego - "w celibacie albo w małżeństwie". Tak jak to jest w Kościele prawosławnym – podkreśla profesor.

Jednocześnie postawił tezę, że wśród polskich kapłanów są ludzie, którzy odczuwają – jak to określił - "zarówno powołanie kapłańskie, jak i rodzinne". Wyjaśnił również: "Ponieważ nie mogą spełnić się jednocześnie w dwóch rolach", więc kiedy "spotkają kobietę, z którą będą ich łączyć silne więzy uczuciowe - rezygnują z kapłaństwa". Stanie się to "z przyczyn etycznych, nie erotycznych" – twierdzi Józef Baniak.

Dlaczego tak a nie inaczej postępują? Profesor Baniak odpowiada, że nie chcą i nie potrafią oszukiwać siebie i swoich partnerek, a także dzieci, które rodzą się z tych związków. Według jego opinii - "dopóty, dopóki celibat w Kościele katolickim, będzie przymusowy - liczba księży zrzucających sutannę będzie rosła". Główną przyczyną porzucenia stanu kapłańskiego jest przeraźliwa samotność - twierdzi socjolog Baniak.

Mieszane uczucia i opinie na temat badań prof. Józefa Baniaka ma ks. prof. Henryk Sławiński, z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Był jednym z organizatorów konferencji naukowej w sprawach celibatu. Nie potrafi i nie może powiedzieć, czy badania prof. Baniaka są wiarygodne, bo nie zna ich metodologii.

Jak twierdzi, podobne badania były prowadzone także w Austrii. Wynika z nich – jak mówi - wręcz coś przeciwnego. "Okazało się, że młodzi księża opowiadają się za celibatem. Starsi, którzy odchodzą na emerytury, są bardziej liberalni w tym względzie. To było dość zaskakujące" - podkreśla ks. prof. Henryk Sławiński.

Natomiast ewangelicki duchowny, ks. Jan Byrt ze Szczyrku, który – jak umożliwia tradycja ewangelicka - ma żonę i troje dzieci, zapewnia, że nie wyobraża sobie "swojego kapłaństwa bez rodziny". Ona – jak podkreśla - "mnie mobilizuje". "Jeśli nie mam dzieci, to nie wiem, co to znaczy je wychować" - mówi ks. Jan Byrt.

Ks. prof. Henryk Sławiński z Krakowa, przypomina, że dyskusję nad szeroko rozumianym bezżeństwem księży, zainicjowali kilka lat temu biskupi i teolodzy na Zachodzie, którzy domagają się rewizji kościelnej dyscypliny w tym względzie.

Stanisław Cybruch