Warsztaty rzeźbiarskie w Białostockim Muzeum Wsi

Na plener przyjechało dziewięciu artystów, których pasją jest rzeźba w drewnie. Ich zadaniem było stworzenie rzeźby figuralnej, która przedstawiała by zanikający zawód lub czynność wykonywaną w dawnych gospodarstwach wiejskich, przy założeniu, że docelowo wykonana rzeźba może być wykorzystywana jako ul dla owadów pszczołowatych. Organizatorzy warsztatów w swym zamyśle mieli na uwadze głównie ginący gatunek pszczół ogrodowych zwanych murarkami.

Po zapoznaniu się z zasadami obowiązującymi w czasie trwania warsztatu, po stworzeniu odpowiedniego projektu, każdy uczestnik zabrał się za okorowanie około dwumetrowej drewnianej kłody. Następnie za pomocą piły łańcuchowej przygotował sobie na niej szkic najważniejszych fragmentów planowanej do wykonania rzeźby. Gdy dość wyraźny zarys projektu był już gotowy następowała najważniejsza część pracy – wydobycie z wnętrza kłody oczekiwanego kształtu.

Artyści wzięli w swe ręce dłuta i wielką starannością zaczęli dobywać z drewna wyobrażoną postać. Pobijaki z razu waliły z całą swą mocą w drewno by pod koniec pracy ledwie je muskać cyzelując ostatnie kosmetyczne rysy. Artyści przez kilka dni pracowali w pocie czoła nad swoimi rzeźbami. Z wielkim oddaniem raz za razem zdejmując z bryły drewna niepotrzebne wióry. Na zakończenie pilnując by w każdej rzeźbie znalazły się odpowiednie szczeliny, otwory i przestrzenie do umieszczenia w nich trzcinowych rurek przeznaczonych na domy i warsztaty pracy dla owadów. Artyści pracowali na terenie Białostockiego Muzeum Wsi, w czasie, w którym skansen był otwarty dla zwiedzających, a najliczniejszą grupą gości była młodzież szkolna przyjeżdżająca tutaj na ostatnie szkolne przed wakacjami wycieczki. Młodzież z zainteresowaniem obserwowała pracę rzeźbiarzy, zadawała im wiele pytania, zdobywając tym samym w odpowiedzi mnóstwo ciekawych informacji dotyczących rzeźbiarskiego rzemiosła.

Plenerowe warsztaty rzeźbiarskie sponsorowane były między innymi przez Europejski Fundusz Rolny Na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa Inwestująca W Obszary Wiejskie, Krajową Sieć Obszarów Wiejskich, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, SR KSOW woj. Podlaskiego oraz Muzeum Podlaskie w Białymstoku w tym środki własne Białostockiego Muzeum Wsi.

Wszystkie rzeźby wykonane podczas warsztatów pozostały na terenie skansenu tworząc stałą jego ekspozycję. Każda rzeźba posiada własną mosiężną metryczkę zawierającą tytuł, imię i nazwisko twórcy, nazwę warsztatów podczas, których powstała oraz wykaz sponsorów.

"Zabawy Dziecięce", autor Marcin Różycki

Marcin Różycki jest rzeźbiarzem młodego pokolenia pochodzącym z okolic Radomia. Rzeźbą interesował się już w wieku 13 lat. Jest samoukiem. Wiedzę teoretyczną zdobywał z dostępnych podręczników, natomiast praktyczną na licznych plenerach między innymi organizowanych w Jabłoni, w Kozienicach, w Grodzisku wielkopolskim, Poroninie. Jego prace prezentowane były na kilku wystawach. Inspiracje czerpie z otaczającego go świata. Jest między innymi autorem rzeźbień obiektów występującym na szlaku dydaktycznym w Centrum Edukacji Przyrodniczej w Nadleśnictwie Mercule w gminie Iłża.

"Praczka", autor Wojciech Kowalski

Wojciech Kowalski pochodzi z okolic Czarnej Białostockiej. Jeszcze w technikum Leśnym w Białowieży połknął bakcyla artystycznego biorąc udział w szkole w zajęciach pozalekcyjnych koła rzeźbiarskiego. Z początku gdy wrócił już jako dorosły mężczyzna do młodzieńczych pasji, tworzył płaskorzeźby, zainteresował się też korzenioplastyką i sztuką użytkową. Z czasem rozwijając warsztat coraz częściej brał udział w plenerach rzeźbiarskich między innymi w Korycinie i Czarnej Białostockiej. Uczestniczył też w konkursach rzeźbiarzy amatorów organizowanych przez Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury W Białymstoku, zdobywając nagrody.

"Kobieta niosąca chrust", autor Jan Kosiorek

Jan Kosiorek pochodzi z Ełku. Jest członkiem i współzałożycielem działającego od 2006 r. Ełckiego Stowarzyszenia Twórców i Artystów Nieprofesjonalnych. Pracy z drewnem uczył się od ojca w warsztacie stolarskim. Rzeźbą zajął się jednak na poważnie dopiero dziesięć lat temu, a po przejściu na emeryturę całkowicie się jej poświęcił. Fascynuje go sztuka afrykańska, lecz w większości swych prac sięga po inspiracje do kultury lokalnej. Tworzy bardzo wiele postaci świętych, a jedna z jego kapliczek z Chrystusem Frasobliwym znajduje się na Cmentarzu w Starych Juchach. Z profesjonalnym rzeźbiarstwem miał kontakt na swoim pierwszym plenerze w Niemczech. Od 2006 r regularnie bierze udział w plenerach rzeźbiarskich organizowanych w Niemczynie, Łasinie, Gołdapi oraz na Litwie. Obecnie wraz z innymi artystami z ełckiego stowarzyszenia wspólnie prowadzi pracownię rzeźbiarską.

"Żniwiarz", autor Andrzej Wasilewski

Andrzej Wasilewski mieszka w Szołtanach koło Puńska, gdzie prowadzi pracownię rzeźbiarską. Należy do Stowarzyszenia Twórców ludowych. Bliska jego sercu jest Suwalszczyzna. Ze sztuką związany jest od 30 lat zarówno z jej świeckim jaki sakralnym nurtem. W roku 1984 otrzymał wyróżnienie a Konkursie Amatorskiej Twórczości Plastycznej w Ełku. Swoje prace prezentował na licznych wystawach. Stworzył komplet pastoralny do Pastorałki Leona Schiler'a w reżyserii Krzysztofa Rau'a - było to dwanaście figur metrowej wysokości, które w latach 1993 - 1995 grały wraz z zespołem teatralnym na terenie Europy. W połowie lat 90-tych XX w. zaczął regularnie uczestniczyć w plenerach rzeźbiarskich w kraju i zagranicą np. w Węgorzewie, Smolanach koło Sejn, Kruklankach koło Giżycka, Sejnach, Ełku i Puńsku oraz na Litwie i a Austrii.

"Garncarz", autor Bernard Popko

Bernard Popko mieszka w Białymstoku. Jest absolwentem Akademii Teatralnej w Warszawie, wydziału Sztuki Lalkarskiej. Jest młodym rzeźbiarzem, zawodowo związanym na co dzień z teatrem gdzie jest producentem, reżyserem, scenografem przedstawień teatralnych. Bierze udział w plenerach rzeźbiarskich podczas których doskonali warsztat, z którym po raz pierwszy zetknął się już w liceum plastycznym w Ełku. Często rzeźbi drewniane lalki do spektakli teatralnych. Jest laureatem prestiżowych nagród miedzy innymi Złotej Maski za spektakl "O Kubiku z Czarnego Dunajca" i Grand Prix za "Baśń Tatrzańską" podczas XXXI i XXXII Przepatrzowin Teatralnych Małopolski. w 2009 r. otrzymał nominację do XXII Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego "Walizka" za spektakl "Janosik naszych Czasów". Stale rozwija swój warsztat coraz częściej próbując swych sił w rzeźbie pełnej i monumentalne.

"Kiszenie Kapusty", autor Marek Szyszko

Marek Szyszko pochodzi z Chwaszczewa koło Sokółki. Rzeźbą zajął się za namową uznanego w środowisku twórcy ludowego Piotra Szałkowskiego będącego wujkiem. Z początki tworzył płaskorzeźby stylizowane na ludowe. Z biegiem czasu rozwijając warsztat tworzył prace własnego pomysłu. Doskonalił umiejętności na licznych plenerach artystycznych m. in. w Sokółce, w Białowieży, w Starym Siedlisku. Prowadził też warsztaty artystyczne, pokazy rzeźbiarskie oraz bierze udział w wystawach na terenie Gminnych Ośrodków Kultury w Korycinie oraz w Sokółce. Interesuje się również bednarstwem.

"Kowal", autor Marek Romanowski

Marek Romanowski mieszka od urodzenia w Chodlu na Lubelszczyźnie. Sztuką zajmuje się od 20 lat, a od 10 uczestniczy w plenerach. Jego prace można obejrzeć w Piotrowinie, Chełmnie, Zamościu, Żabiej Woli, Kaczkowej, Cieszanowie. Działalność artystyczną rozpoczął w klubie Iskara w Świdniku mając 20 lat. Fascynowało go wówczas głównie malarstwo. Po pięciu latach porzucił malarstwo na rzecz rzeźbiarstwa - z początku tworzył na zamówienie figurki aniołków. Z biegiem czasu większość prac wykonywał na potrzeby przydrożnych kapliczek i wielu kościołów. Czerpał tez inspirację z legend i polskiej historii. Bierze udział w licznych plenerach m. in we Włodawie, Gródku nad Dunajcem, Jabłoni, Wierzbicy, Drawnie, Woli Uhruskiej, Młynarach, Kroczycach, Rościszewie.

"Drwal", autor Janusz Woliński

Janusz Woliński mieszka i tworzy we Włodawie. Prowadzi zajęcia plastyczne z rzeźby i malarstwa dla młodzieży. Z zawodu jest leśnikiem ale nigdy nie porzucił swych pasji artystycznych nabytych we wczesnych latach młodości. W 1985 roku miał indywidualną wystawę w Domu Polonii w belgijskiej Antwerpii. Odnosił liczne sukcesy artystyczne w późniejszych latach i brał udział w wielu wystawach. Od lat 90-tych XX wieku uczestniczy w licznych plenerach rzeźbiarsko-malarskich doskonaląc swój warsztat twórczy m. in. w Pieniężnie, Jabłoni, Gródku, Kozienicach, oraz Grodnie na Białorusi. W 2010 r. poruszył środowisko twórcze wystawą "Czas na pamięć" poświęconą Żydom mieszkającym niegdyś we Włodawie.

"Karczmarz", autor Ryszard Myśliwiec

Ryszard Myśliwiec pochodzi z Kamiennej Starej koło Dąbrowy Białostockiej. Twórczością rzeźbiarską zajmuje się od kilkunastu lat. Jego dziełem jest wiele kapliczek przydrożnych oraz liczne prace sakralne w tym między innymi droga krzyżowa znajdująca się na terenie własnego gospodarstwa znana w całej okolicy. Jako nieliczny artysta rzeźbi w żyjących drzewach, co powoduje iż rzeźby rosną i przekształcają się wraz z drzewem na którym powstały. Tematyka sakralna, religijna dominuje w jego twórczości. Jedną z pierwszych jego prac była szopka bożonarodzeniowa. Często rzeźbi św. Annę, anioły oraz postać Chrystusa. Swoją uwagę poświęca też wsi i jej krajobrazom co uwiecznia w postaciach kobiet wiążących snopki lub rzeźbach żniwiarzy.

Niniejszy tekst stanowi uzupełnienie opublikowanego przeze mnie wcześniej materiału pt. Białostockie Muzeum Wsi