Kraków. Tereny Politechniki Krakowskiej przy Stella Sawickiego jeszcze zielone. Co ma tu powstać?

Co my tu dziś mamy? Jest zbudowany ale ciągle nie otwarty Cogiteon - Małopolskie Centrum Nauki. Są budynki i akademiki Politechniki Krakowskiej. Mamy dawny pas startowy lotniska w Czyżynach. Są też osiedla mieszkalne. Dalej na południe stoją biurowce firmy Comarch i sporo miejsc parkingowych. Jest prywatna duża przychodnia, biurowce innych firm i oczywiście budynki Politechniki Krakowskiej, Wszystko to graniczy z Muzeum Lotnictwa Polskiego.

Ale co się dzieje przy Stella-Sawickiego? Pusty teren z niewielką siecią asfaltowych dróg i sporo zieleni. Łąka, drzewa, jest dziko, tuż przy bardzo ruchliwej ulicy (były plany by to wzdłuż niej przebiegał tramwaj do Mistrzejowic, ale jak wiemy wybrano inną lokalizację - przedłużenie Meissnera). Zatem teren to trochę zapomniany - przejście z osiedli po prawej stronie Stella-Sawickiego jest utrudnione, bo nie ma tu pasów dla pieszych. Trzeba iść na około. Może spacerują tu ludzie ze wspomnianych biurowców jeśli znajdą czas, by oderwać się od komputerów.

Wielu może i marzyłby się tu kolejny wielki park, ale Politechnika ma ciut inne plany...

W północnej części – na obszarze między Osiedlem Akademickim a Centrum Nauki Cogiteon – koncepcja „Politechnika 2100” uwzględnia ewentualne stworzenie – harmonijnie dopasowanej do istniejącej zabudowy i charakteru przestrzeni – lekkiej, rozproszonej zabudowy na cele edukacyjno-badawcze. Pierwotnie rozważane usytuowanie w tym rejonie domów studenckich obecnie nie jest brane pod uwagę przez władze uczelni. Ostatnie analizy kilkuletnich trendów wykazały, że obecna baza noclegowa dla studentów (na Osiedlu Studenckim przy ul. Skarżyńskiego i przy ul. Bydgoskiej w Krakowie) wypełnia ilościowe potrzeby PK. Uczelnia zamierza natomiast inwestować w jej modernizację, tak, aby osiągnęła standard godny XXI wieku i odpowiadała lepiej na oczekiwania naszych polskich i zagranicznych studentów.

„Tereny w Czyżynach, odpowiednio zagospodarowane i utrzymane, uważamy przede wszystkim za strategiczny rezerwuar inwestycyjny, konieczny do dalszego rozwoju badawczego i dydaktycznego. Stanowczo dementuję plotki, jakoby władze uczelni miały plany jakiejkolwiek zabudowy mieszkaniowej, deweloperskiej, hotelowej, w tym akademikami w Czyżynach. Każda inwestycja Politechniki była, jest i będzie prowadzona w zgodzie z prawem, z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju, współżycia społecznego, uwzględnieniem wszelkich wymogów proceduralnych, ale przede wszystkim będzie wynikać z zadań i potrzeb szkoły wyższej, której celem nadrzędnym jest prowadzenie badań naukowych oraz kształcenie studentów i doktorantów.” - pisze w liście z lutego 2024 roku rektor PK Andrzej Szarata.

Obecnie trwają prace nad projektem Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Czyżyny-Zachód. Obszar objęty procedowaniem to w ponad 53 proc. własność Politechniki Krakowskiej, dlatego uczelnia uczestniczy w procedurach w ramach prac nad planem, prowadzonych przez Prezydenta M. Krakowa i właściwe jednostki merytoryczne Urzędu M. Krakowa. Jednocześnie trwa postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym dotyczące części terenu objętego procedowanym planem. W 2021 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił bowiem decyzję Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz poprzedzającą ją decyzję Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o wpisie tzw. pola wzlotów po zachodniej stronie części pasa startowego dawnego lotniska w Krakowie do rejestru zabytków. Ostateczne rozstrzygnięcia NSA w tej sprawie mają zapaść w drugim kwartale 2024 r.

Politechnika zgłasza uwagi do MPZP, wnioski i postulaty, przedstawia szeroko i transparentnie koncepcję zagospodarowania swoich nieruchomości w Czyżynach pn. „Politechnika 2100”. Jak zaznacza rektor Politechniki, dzieje się tak, bo – (...) na obecnych władzach Politechniki Krakowskiej ciąży nie tylko moralna, ale i prawna odpowiedzialność za to, by w przyszłości była możliwa realizacja strategii rozwoju uczelni jako silnego ośrodka nauki i dydaktyki. Stąd aktywne uczestnictwo przedstawicieli Politechniki we wszelkich inicjatywach, działaniach i procedurach, które dotyczą terenów należących do uczelni i mogą wpłynąć na jej możliwości rozwoju. To także aktywny udział przedstawicieli uczelni w procedowaniu Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Czyżyny-Zachód i wyrażany w zgłaszanych przez PK uwagach brak zgody uczelni na arbitralne, niepoparte merytorycznymi argumentami i niezgodne z zapisami Studium Uwarunkowań, próby wyłączenia spod możliwości inwestycyjnych nieruchomości uczelni o powierzchni ok. 17,6 ha, co stanowi blisko 31 proc. terenów, będących własnością PK, a objętych przedmiotowym MPZP – zaznacza w liście otwartym prof. Andrzej Szarata.

„Politechnika 2100” – taką nazwę nosi koncepcja zagospodarowania terenów Politechniki Krakowskiej w Czyżynach, wpisująca się w wieloletnią perspektywę rozwoju uczelni. Koncepcja dla Czyżyn jest częścią długoterminowego „Zielonego Planu dla Politechniki”, czyli pomysłu na rozwój wszystkich kampusów uczelni.

„Zielony Plan dla Politechniki” to zamierzenia dotyczące rewitalizacji wszystkich kampusów uczelni. Obejmują one:

• kampus główny uczelni przy ul. Warszawskiej dla którego powstał w ostatnich latach kompleksowy projekt rewitalizacji zieleni, uzupełniony ostatnio o projekt nowego systemu jej nawadniania z wykorzystaniem deszczówki,
• kampus przy ul. Podchorążych z „Ogrodami Łobzów”, czyli planem zagospodarowania otoczenia zabytkowego Pałacu w Łobzowie w formie parku (wkrótce Wydział Architektury PK wraz z krakowskim oddziałem SARP ma ogłosić konkurs na koncepcję zagospodarowania tego terenu),
• kampus PK w Czyżynach dla którego została na PK opracowana koncepcja pod nazwą „Politechnika 2100”.

Efektem prac zespołu, który przygotowywał plan jest całościowa koncepcja zagospodarowania terenów Politechniki Krakowskiej w Czyżynach, obejmująca już istniejący kampus przy Wydziale Mechanicznym PK, a także tereny obecnie niezagospodarowane – poczynając od strony południowej przy al. Jana Pawła II i istniejących już budynków Wydziału Mechanicznego, a kończąc na ulicy Bora-Komorowskiego od strony północnej. Granicę strony wschodniej wyznacza ul. Stella-Sawickiego.

Ideę planu przedstawił prorektor PK prof. Tomasz Kapecki: – Plan „Politechnika 2100” jest wyważoną propozycją zachowania zielonego charakteru Czyżyn, a jednocześnie uwzględnia długoletnie plany rozwoju Politechniki w perspektywie wielu lat. Koncepcja, poprzez porządkowanie funkcji poszczególnych części terenu, wyznacza miejsca ewentualnej lokalizacji nowych inwestycji planowanych w pierwszej kolejności, drugiej i w następnych etapach. Przy przygotowywaniu koncepcji braliśmy pod uwagę bogactwo historyczne i przyrodnicze tego miejsca, tak aby w jak największym stopniu zachować jego unikatowy charakter – w otulinie pasa startowego nie jest planowana żadna zabudowa. 60 proc. powierzchni naszego kampusu mają stanowić tereny zielone, cały kampus pozostawiony będzie jako otwarty dla pracowników, studentów uczelni, mieszkańców dzielnicy i całego Krakowa.

Zabudowa wysoka, na którą mają składać się budynki dydaktyczne i laboratoryjne (m.in. tu mógłby się znaleźć pawilon dla Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki) przewidywana byłaby w południowo-wschodniej części kampusu, od ul. Stella-Sawickiego. Tu powstają już nowe laboratoria PK m.in. budowane jest Laboratorium Aerodynamiki Środowiskowej. Taka lokalizacja budynków o dużej kubaturze zapewniłaby kameralność terenom rekreacyjnym i sportowym, zlokalizowanym w części centralnej kampusu. Działałaby jak duży ekran akustyczny.

Część rekreacyjna, zielona, umieszczona w centrum kampusu funkcjonować ma jako Park Centralny, otwarty i dostępny zarówno dla studentów i pracowników uczelni, jak i dla mieszkańców Czyżyn. Zawierać mogłaby m.in. infrastrukturę sportową (bieżnia, otwarte korty tenisowe), mały zbiornik wodny (o funkcji retencyjnej), ścieżkę pieszo-rowerową, budynek nowego klubu studenckiego „Kwadrat 2.0” ze sceną i widownią plenerową. – Obecny budynek klubu jest w nienajlepszym stanie, w dodatku usytuowany jest w części zamieszkałej osiedla. Odgłosy koncertów i wydarzeń klubowych mogą dochodzić do sąsiadów. Dlatego chcielibyśmy stworzyć nową siedzibę dla Kwadratu w centralnej części naszego kampusu, tak by nie generował hałasu dla obszarów zamieszkanych – wyjaśniał prorektor PK. Budynek starego Kwadratu mógłby służyć do cichej pracy pracowników i studentów PK, byłby przeznaczony na laboratoria i biura. W części zachodniej tej strefy możliwa byłaby zabudowa rozproszona o niskiej intensywności (pawilony z przeznaczeniem na działalność dydaktyczną i badawczą).

Obszar usytuowany na południe od pasa startowego to tereny zielone, z ewentualnie wkomponowaną tu rozproszoną zabudową o niskiej intensywności z przeznaczeniem na funkcje, np. takie jak modelarnia lotnicza dla młodzieży, przestrzenie dla seniorów czy miejsca spotkań sąsiedzkich. W północnej części – na obszarze między Osiedlem Akademickim a centrum COGITEON – koncepcja proponuje pozostawienie możliwości usytuowania tam 3 domów studenckich o wysokim standardzie, przy jednoczesnym zachowaniu większości tego terenu jako teren zielony.

Zamierzenia PK budzą kontrowersje i mają swoich przeciwników. Co zmusiło ostatnio władze uczelni do wystosowaniu listu otwartego...

List został opublikowany w środę 28 lutego 2024 r., bezpośrednio po tym, jak temat zagospodarowania nieruchomości uczelni w Czyżynach podejmował na posiedzeniu Senat Politechniki Krakowskiej.

Jak się pozbyć gniewu? Jest prosty sposób!