Rozmawiamy z Józefem Ryszardem Pernakiem na temat odbudowy pomnika Tadeusza Kościuszki w Radziejowie. Myślę, że jest to kolejne przybliżenie spraw w ramach rozmów „Tyle jesteśmy warci, ile po nas zostanie…..!”.
12 marca 2011 roku Józef Ryszard Pernak, nestor Towarzystwa Miłośników Kujaw z Radziejowa, ukończył 87 lat. Zawsze był niespokojnym, ale przy tym znakomitym znawcą Radziejowa i okolicy. Myślę, że warto uchylić rąbka tajemnicy i zdradzić kilka faktów z jego życia. To wyjątkowa okazja, aby trochę powspominać.
Przeglądając z Józefem Ryszardem Pernakiem fotografie radziejowskich pomników, sięgnęliśmy do różnych dokumentów związanych z pomnikiem Tadeusza Kościuszki. Powodem był zbliżający się jubileusz - w 2012 roku przypadnie 25. rocznica odbudowy monumentu przez społeczeństwo Radziejowa. W tym miejscu dodam, że pomnik Naczelnika wzniesiony w 100. rocznicę jego zgonu (1917) i zburzony przez Niemców w 1940 r. został j odbudowany w 1987 r.
Czytaj też: Szwajcaria. Muzeum Kościuszkowskie w Solurze
Myślę, że warto nieco o tym pomniku opowiedzieć. Był rok 1917 i nie było jeszcze niepodległej Polski, o której Polacy śnili i za którą wciąż krew przelewali. Powstanie pomnika Tadeusza Kościuszki był pierwszym zwiastunem odrodzenia Ojczyzny. Pomysłodawcą budowy był ksiądz Mateusz Grabowski, który poddał myśl uczczenia stulecia śmierci Wodza na stulecie śmierci przypadające w 1917 roku pomnika Tadeusz Kościuszki. Budowę sfinansowano były z datków zbieranych podczas kwest i specjalnie organizowanych zabaw. Gotowa rzeźba wiosną 1918 roku została przywieziona do Radziejowa i ustawiona na środku rynku. Ceremonia uroczystego poświęcenia odbyła się 3 maja 1918 roku.
Odbudowa zniszczonego przez Niemców pomnika trwała blisko 5 lat. Uroczystego jego odsłonięcia dokonano 11 października 1987 roku. Przez cały ten okres trud z realizacją odbudowy spoczywał na barkach 30-osobowego komitetu. Najaktywniej w nim działali: Józef Ryszard Pernak, Józef Nowakowski, Ryszard Czachorowski. Sama rekonstrukcja pochłonęła znaczne koszty. Największą ofiarnością wykazała się załoga dawnej Spółdzielni Transportu Wiejskiego i miejscowy Bank Spółdzielczy. Z organizacji trzeba wymienić ZBoWiD. Znaczny był udział Domu Kultury, młodzieży wszystkich szkół miasta, która to prowadziły zbiórkę złomu i metali kolorowych potrzebnych do odlewów. Obok naszych placówek edukacyjnych społeczne konto zasiliły też pieniądze przekazane przez Szkołę Podstawową im. Tadeusza Kościuszki w Bydgoszczy. Nie do przecenienia była pomoc finansowa MGRN, konserwatora zabytków, samorządu mieszkańców czy rad sołectw: Biskupice, Czołowo, Stary Radziejów.
Za duże zaangażowanie, starania i ofiarność najbardziej zasłużeni w dziele odbudowy pomnika wręczono okolicznościowe dyplomy i medale.
Nie czekaj, zgłoś się! Trwa konkurs Dziennikarz Obywatelski 2010 Roku
Filip Chajzer o MBTM
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?