Chaim Goldberg wrócił do Kazimierza Dolnego

Ekspozycję "Chaim Goldberg. Powrót do Kazimierza nad Wisłą" będzie można oglądać w galerii kazimierskiego oddziału Muzeum Nadwiślańskiego przy Rynku 19 do końca sierpnia. To szczególna wystawa, nie tylko dlatego, iż jest pierwszą tak szeroką prezentacją nie tylko w naszym kraju, ale i w całej Europie dzieła polskiego malarza, rzeźbiarza i grawera pochodzenia żydowskiego, zmarłego przed 10 laty w Boca Raton na Florydzie. Chaim Goldberg ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie w klasie profesora Tadeusza Pruszkowskiego. Zanim w 1955 roku opuścił Polskę stworzył m.in. pomnik Mickiewicza i Puszkina w Polanicy - Zdroju. Dzisiaj jego dzieła znajdują się w tak prestiżowych placówkach, jak Metropolitan Museum of Art i Museum of Modern Art w Nowym Jorku. Kazimierska wystawa, powstała dzięki dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wiele zawdzięcza synowi artysty, Shalomowi Goldbergowi, który udostępnił muzeum rodzinną kolekcję, czym spełnił również ostatnią wolę swego ojca, który tak naprawdę nigdy mentalnie nie opuścił Kazimierza Dolnego.

To bowiem miasteczko zostało sportretowane na większości prac malarskich Chaima Goldberga. Pokazuje on świat tutejszych mieszkańców, tak katolików, jak i wyznawców judaizmu. Na obrazach Goldberga współistnieją oni obok siebie i ze sobą, a ich życie wyznaczane jest porami roku i świętami katolickimi i żydowskimi, takimi jak Seder, Pesach, Chanuki, a także innymi, ważnymi w życiu Żydów wydarzeń, m.in. ślubami i weselami. Najcenniejsza z punktu widzenia upływającego czasu i przemian społeczno - obyczajowych jest codzienność znaczona radością i smutkiem, szczęściem i cierpieniem, a utrwalona pędzlem czy kredką Chaima Goldberga. I portrety ludzi znanych mu z najbliższego otoczenia, a stanowiących koloryt minionych czasów. Największe jednak, wręcz wstrząsające wrażenie na oglądających robią obrazy tematycznie nawiązujące do wydarzeń II wojny światowej. Goldberg, jako szczęśliwie ocalony z Holocaustu, nie mógł nie oddać swoistego, artystycznego hołdu tym, którzy nie mieli tyle szczęścia, co on sam i zginęli podczas likwidacji sztetli, a także podczas pacyfikacji polskich miast, w pierwszym rzędzie najbliższego artyście Kazimierza Dolnego. Obrazy te pokazują nie tylko niegodziwości wyrządzane Żydom, ale również przedstawiają bohaterstwo Polaków, którzy z narażeniem własnego życia ratowali ich przed totalną zagładą. Losy dawnych mieszkańców Kazimierza jawią się jako symbol i uogólnienie losu wielu obywateli Polski w tamtych czasach. Do tematyki prac Goldberg dobiera adekwatną kolorystykę, która podnosi walory artystyczne prac prezentowanych prac.

Obrazy Chaima Goldberga to niejedyny składnik wystawy z rozmachem zorganizowanej przez Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym. Oprócz nich można tu zobaczyć wiele elementów związanych z życiem codziennym Żydów i judaistycznymi obrzędami religijnymi. Czynią one kazimierską ekspozycją bardziej pełną i wartościowszą merytorycznie, nie zawsze bowiem istnieje możliwość skonfrontowania artystycznej wizji twórcy z realną rzeczywistością świata nie dla wszystkich i nie zawsze dostępnego. Tym bardziej należy skorzystać z nadarzającej się sposobności i odwiedzić galerię na kazimierskim Rynku.