Córeczka Tatusia - osobiście na Dzień Ojca

Kiedy trzy lata temu pisałam pracę magisterską o identyfikacji córek z ojcami, odkryłam jak niewiele miejsca nauka poświęca temu zagadnieniu. A jednak mnie ukształtował Ojciec. Wciąż czytający książki mimo kiepskiego wzroku, bystry i złośliwie wytykający mi ignorancję, dumny z moich osiągnięć, bliski choć często
nieobecny, przepełniony emocjami i ludzki - jak nikt inny w mojej rodzinie.

Psychologia o ojcach

Ojciec kojarzy nam się najczęściej jako ten, który do naszego życia wprowadza wartości porządku czy posłuszeństwa; jest uosobieniem siły i racjonalności. Jak pokazują badania psychologów, dzieci pozbawione ojca przejawiają częściej lęk i niepewność. Część psychologów dostrzega obecny
kryzys ojcostwa, przyczyn jego upatrując a to w relacjach medialnych, gdzie częściej ojciec niż matka robi dziecku krzywdę; a to w czynnikach ekonomicznych czy kulturowych.

Kiedy zbadano jakie potrzeby dzieci mają wobec ojców, okazało się, że najważniejsza jest potrzeba miłości, przyjaźni i potrzeba wychowania - stawiania granic, bycia odważnym i mądrym, odpowiedzialności.

Oczywiście zadania ojców, tak jak zadania matek, różnią się w zależności od wieku dziecka. Na samym początku życia maluchy przez kontakty z tatą uczą się komunikacji; przez ojcowskie zabawy dziecko ćwiczy koordynację ruchową i mowę, uczy się hamowania złości i agresji. Ojciec uczestniczy także w procesie kształtowania się identyfikacji własnej płci u dziecka.

Badania wykazały, że dobry ojciec stawia dziecku wysokie wymagania przy jednoczesnej akceptacji swobody sposobu ich wypełniania. Nie ma wątpliwości, że nadmierna surowość lub opiekuńczość skutkuje gorszymi wynikami dziecka.

W burzliwym okresie dojrzewania ojcowie często stają się dla dzieci ważnym punktem odniesienia w kształtowaniu własnej osoby - tata może być autorytetem w wielu dziedzinach, w których kształtuje się młody człowiek. Może także być ważną osobą, przeciwko której nastolatek ostro buntuje się,
zyskując tym samym niezależność. Dobry ojciec stawia trudne pytania, lecz nie udziela jednoznacznych odpowiedzi, wyznacza drogę, lecz ciągle akceptuje - nawet jeśli dziecko podąża inną.

Kiedy dzieci nagle stają się dorosłe i zakładają własne rodziny, stają się ojcami i matkami dla swoich dzieci, następuje najczęściej pogodzenie się z ojcem. Tata staje się wzorem do naśladowania w trudnych sytuacjach wychowawczych z własnymi dziećmi.

Niektórzy z nas uświadamiają sobie, że ich ojciec nie osiągnął sukcesu wychowawczego, ani nie zaznał radości i spełnienia w swoim życiu. Jeżeli jednak znosi to z godnością, to jego oddziaływanie na dzieci w okresie starości może rekompensować brak osobistego kontaktu wychowawczego w dzieciństwie.

Tata idealny

Jak wskazuje wiele badań, pod koniec
życia większość 'godzi się' z nieżyjącym już ojcem, z innej perspektywy oceniając jego błędy, zaniedbania i porażki. Psycholodzy wyróżnili cechy dojrzałego ojcostwa - zaufanie, które tata okazuje dziecku, budowany nieustannie autorytet, bezinteresowne oddanie się, radość zmagania się z trudnościami życia, tworzenie dziecku wolności, wreszcie poświęcanie swojemu dziecku czasu każdego dnia.

Nie licząc kart książek, nie ma idealnych ojców. Ale - na szczęście - nie ma też idealnych dzieci. Dziś podziękuję mojemu Tacie, że wciąż jest ze mną...