Dożywocie. Kara bez oddechu

W Polsce obowiązujący do 1970 r. kodeks karny jako najwyższy wymiar kary przewidywał karę śmierci, było w nim też dożywocie. W kodeksie karnym za czasów PRL dożywocia już nie było, a jedynie kary do 15 lat więzienia, 25 lat lub kara śmierci.
Obecnie nie ma kary śmierci, ale jest dożywocie.

Wampir ze Świnoujścia, 26. letni Tomasz W. bez wykształcenia, zawodu, morderca dwóch kobiet, gwałciciel trafił za kraty na 35 lat.

Krzysztof P. z Byczyny uprowadził dziewięcioletnią dziewczynkę, córkę sąsiadów. Udusił ją, poćwiartował i wyniósł szczątki w reklamówkach. Wcześniej przez kilka godzin znęcał się nad nią, zgwałcił.

Dorian R. dostał dożywocie, jego wspólnik 25 lat. Skatowali, a następnie zabili studentkę z Wrocławia.

Gabriel S. za spowodowanie wypadku drogowego w którym zginęła jego żona, w celu wyłudzenia odszkodowania, stanął przed Sądem Okręgowym w Sieradzu. Wyrok: dożywocie.

To było zabójstwo z niski pobudek, a zamordowani niczemu nie zawinili" - tak Sąd Okręgowy w Poznaniu argumentował wyrok dożywocia dla dwóch zabójców, którzy w marcu 2012 roku zamordowali w Dobrzycy pod Piłą leśniczego i jego żonę. Ciała zabitych spalili.

Poznański Sąd Okręgowy zdecydował też, że Jakub T. skazany w Wielkiej Brytanii za gwałt i pobicie otrzyma wyrok dożywocia. Wcześniej na podwójne dożywocie skazał Polaka sąd brytyjski.
Jakub T. ma odsiadywać karę w ojczyźnie, więc polscy sędziowie mieli dostosować wyrok z Wysp do naszych warunków. Warunkowe zwolnienie przysługuje Jakubowi T. po 9 latach.

Ze statystyk Służby Więziennej wynika, że w drugim kwartale br. wśród prawomocnie skazanych na dożywocie jest 337 mężczyzn i 13 kobiet. Nieprawomocne wyroki dożywocia usłyszało 10 podsądnych.

Wśród najniebezpieczniejszych sprawców są, jak wspomnieliśmy, także kobiety.

Pierwszą, która skazana została „ na koło” była Monika O. ps. Osa. Maturzystka w styczniu 1996 roku wraz z dwoma kolegami z klasy włamała się do mieszkania na warszawskim Tarchominie. Brutalnie zamordowali 22-letnią Jolantę Brzozowską. Zadali jej dwanaście ciosów nożem oraz siedem nogą od stolika. Powód: potrzebowali pieniędzy na studniówkę.

Latem 1999 roku, Edyta S. w towarzystwie, również skazanego na dożywocie Artura Ż. zakatowała na śmierć nocnego stróża z zakładu tapicerskiego w Barczewie.

Jedyną kobietą, która w Polsce odsiaduje dożywocie za zabójstwo dziecka jest Elżbieta M., w marcu 2006 r. namówiła napotkaną pod szkołą Madzię, by poszła z nią do mieszkania. Tam udusiła dziewczynkę. Morderczyni była wtedy na przepustce z więzienia. Odsiadywała wyrok za... zabójstwo.

Sąd, który orzekł karę dożywotniego pozbawienia wolności, może w swym wyroku ustanowić surowsze ograniczenie do skorzystania z warunkowego przedterminowego zwolnienia, np. 30 lub 40 lat. Nie wolno mu jednak ustanowić takiego ograniczenia, które w praktyce będzie oznaczało niemożliwość zwolnienia z zakładu karnego.

24 skazanych będzie mogło ubiegać się o warunkowe zwolnienie po 40 latach. Sąd w Jeleniej Górze wymierzył wyrok, w którym orzekł dożywocie z możliwością ubiegania się o zwolnienie po 50 latach, w sprawie o zabójstwo harfistki i ochroniarza w Filharmonii Dolnośląskiej.

Do 2023 r. około 40 więźniów dożywotnich uzyska prawo do złożenia wniosków o warunkowe zwolnienie. Dwóch już w 2017 r.