Ełk. Zwycięzca konkursu: Samorządowy Lider Zarządzania

Ełk - największe miasto na Mazurach, liczące blisko 58 tys. mieszkańców i od 1 stycznia 1999 roku stolica powiatu ełckiego, w województwie warmińsko-mazurskim, otrzymał krajowe wyróżnienie w dziedzinie oświaty, za projekt: Granty edukacyjne "Nasze Pasje" oraz tytuł "Finalista w dziedzinie Kultury" za projekt "Organizacja edukacyjnej działalności artystycznej i działań kulturalnych dla dzieci i młodzieży w szkole artystycznej w Ełku". Ten podwójny sukces Ełk zdobył w ogólnopolskim konkursie samorządowym, w którym wzięły udział 93 różne praktyki projektowe z całej Polski. Komisja jurorów wyłoniła 33 projekty, w których wyróżniła dwa ełckie.

Tak to, ambitny Ełk - pracowitych ludzi dorosłych i młodzieży szkolnej oraz pomysłowych i gospodarnych władz lokalnych - został Samorządowym Liderem Zarządzania. To zaszczyt niebywały, zważywszy na silną konkurencję miast i powiatów, biorących udział w tym tradycyjnym ogólnopolskim konkursie. Komisja konkursu bierze pod lupę jednostki samorządu terytorialnego oraz praktykowane przez nie usługi społeczne. W bieżącym roku wzięto pod uwagę cztery dziedziny usług społecznych: kulturę, oświatę, ochronę zdrowia i pomoc społeczną. Dwie z nich – ełcka oświata i kultura dzieci i młodzieży szkolnej – zwyciężyły.

Zgodnie z założeniami regulaminu ogólnokrajowy samorządowy konkurs ma na celu upowszechnianie dobrych praktyk i innowacyjnych rozwiązań stosowanych w jednostkach samorządu terytorialnego. Należy podkreślić, iż przykłady działań samorządów mogą być i powinny być szczególnie potrzebne w okresie kryzysu gospodarczego, bowiem wiele z nich pokazuje w praktyce, jak małym kosztem sił i środków, można zapewnić lepszą jakość usług proponowanych mieszkańcom.

Podobne konkursy poprzednich edycji krajowych organizowane były według wzorów projektu norweskiego, tegoroczny zaś jest realizowany w ramach polskiego projektu, pod nazwą: "Doskonalenie zarządzania usługami publicznymi i rozwojem w jednostkach samorządu lokalnego (gminach i powiatach)". Konkurs ten przygotowany i prowadzony przez: Związek Miast Polskich, w partnerstwie ze Związkiem Powiatów Polskich, Związkiem Gmin Wiejskich RP oraz Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji. Patronują mu, m.in.: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

Podziwiając dokonania i osiągnięcia samorządowe Ełku, trzeba podkreślić, że to stosunkowo niewielkie miasto wysunięte daleko na północny wschód województwa warmińsko-mazurskiego, w okresie minionych 50 lat rozwinęło się i wciąż rozwija w kierunku szczególnie aktualnej dziś i poszukiwanej, zielonej turystyki. Nic dziwnego, wszak leży w doskonałym, pięknym i czystym rejonie nieskażonej współczesną cywilizacją - krainie Zielonych Płuc Polski. Zniszczone w 50 procentach w czasie walk wyzwoleńczych z rąk sił hitlerowskich - zostało odbudowane i rozwinięte jako główny ośrodek edukacyjny, gospodarczy i turystyczny regionu Mazur.

Będąc tutaj przed 50. laty jako licealista na obozie sportowym, dzisiaj nie jestem w stanie rozpoznać ulic ani obiektów, które zapadły w pamięć w tamtym czasie. Dzisiaj zresztą niewiele z nich zostało w starej zniszczonej postaci. Stoją nowoczesne, odbudowane i wyremontowane obiekty fabryczne, szkoły, przedszkola, biura, domy mieszkalne oraz dawne historyczne zabytki, których naliczyłem kilkanaście. Są, więc dwa zabytkowe kościoły rzymsko-kat. z XIX wieku, Kościół Chrześcijan Baptystów (1908 r.), Cerkiew prawosławna, Ruiny zamku krzyżackiego na wyspie Jeziora Ełckiego (XIV wiek), Wieża Ciśnień (1895 r.) oraz domy mieszkalne i kamienice z XIX i z przełomu XIX i XX wieku, no i pomnik tutejszego mazurskiego poety Michała Kajki.
Ważnym atutem Ełku są oczyszczone i zadbane dwa jeziora i rzeka, promenada wzdłuż Jeziora Ełckiego, akwen na osiedlu Północ II, park miejski, Ełcka Kolej Wąskotorowa i Centrum Edukacji Ekologicznej. Od dwudziestu lat miejscowe samorządowe władze kładą akcent na turystykę i ekologię. Pod tym kątem w 1992 roku miasto przystąpiło do realizacji strategii Zielone Płuca Polski. Celem programu strategii rozwojowej jest zarządzanie miastem i gminą w oparciu o idee ekorozwoju. Podjęto rekultywację jeziora i modernizację oczyszczalni ścieków oraz ogólne porządkowanie miasta.

Mazurski Ełk, będąc w latach 1525-1657, tj. po hołdzie pruskim, miastem wasalnym wobec Polski (stanowił jej lenno), a w wiekach XIX i XX - silnym ośrodkiem polskości, ma obecnie duże zakłady mięsne, przetwórnię owoców, zakłady elektrotechniczne, drzewne, odzieżowe, i stanowi ważny węzeł kolejowo-drogowy. Ma szanse dalszego rozwoju, gdyż z roku na rok nie notuje spadku ludności - wręcz przeciwnie – regularnie z roku na rok przybywa tu średnio 200 nowych mieszkańców.

Stanisław Cybruch