Jajko Fabergé z konwaliami. Prezent dla ukochanej

To niezwykłe dzieło było prezentem zakochanego w cesarzowej Aleksandrze Mikołaja II. Ich historia to jedna z najpiękniejszych historii miłosnych XIX i XX wieku. Jajko z konwaliami jest zaś jednym z tych niezwykłych prezentów, którymi car Mikołaj II wyrażał swoje uczucia do „Alix”.

Pierwsze jajko Fabergé w stylu secesyjnym
Jajko zostało zaprojektowane na początku 1898 roku w pracowni Fabergé w Petersburgu. Dzieło jest pierwszym jajkiem Fabergé wykonanym w stylu secesyjnym. W tamtym czasie był to nowoczesny i awangardowy styl w sztuce. „Jajko z konwaliami” jest jednym z pierwszych dzieł w tym stylu wykonanych w Rosji, do której secesja dotarła z Europy zachodniej z lekkim opóźnieniem. Jedną z pierwszych propagatorek i mecenasek nowego stylu była właśnie cesarzowa Aleksandra. Car Mikołaj II nie lubił secesji, a jego ulubionym stylem w sztuce był klasycyzm. Ale Jajko z konwaliami miało przecież sprawić przyjemność ukochanej żonie, dlatego zostało wykonane w stylu, którym zachwycała się cesarzowa.
Drugą niezwykłą cechą tego dzieła jest jego kolor. Powierzchnia jajka pokryta jest różową emalią gouilloche. To bardzo dekoracyjny rodzaj emalii, którego charakterystyczną cechą jest rytmiczny i geometryczny wzór zdobiący jej powierzchnię. Niezwykły kolor to kolejny ukłon w stronę upodobań cesarzowej Aleksandry. Róż we wszystkich odcieniach to był jej ukochany kolor. Do tego stopnia kochała kolor różowy, że ozdobiła nim swój prywatny gabinet. W dekoracji „Jajka z konwaliami” połączenie koloru złotego, zieleni i różu tworzy niezwykle dekoracyjną całość.

Kwiaty jak żywe
Trzecią niezwykłą cechą „Jajka z konwaliami” jest zdumiewająca, realistyczna dekoracja kwiatowa, która zdobi jego powierzchnię. Tworzą ją kwiaty i liście konwalii. To tylko trochę złota, pereł, diamentów, srebra i emalii, najzwyczajniejsze, wręcz typowe materiały złotnicze, plus jeden składnik nietypowy – talent wielkiego artysty. Tym artystą był Michał Perchin, mistrz kierujący pracownią firmy Fabergé w Petersburgu.
Niespodzianką ukrytą wewnątrz „Jajka z konwaliami” były umocowane w formie trójliścia miniatury w oprawie diamentowej, przedstawiające cara Mikołaja II i jego dwie córki, księżniczki Olgę (ur. 1895) i Tatianę (ur. 1897). Na szczycie „Jajka z konwaliami” znajduje się miniaturowa korona imperialna.

Co się z nim stało?
„Jajko z konwaliami” zostało wykonane dla cara Mikołaja II w 1898 roku. Zostało podarowane cesarzowej Aleksandrze 5 kwietnia 1898 roku. Po uroczystościach świątecznych umieszczono je w jednym z apartamentów cesarzowej w Pałacu Zimowym.
W 1927 roku “Jajko z konwaliami” zostało sprzedane przez władze radzieckie. Dzieło zostało ponownie sprzedane w 1934 I 1948 roku w antykwariacie Wartski. W 1979 roku zostało zakupione do kolekcji Malcolma Forbesa. Ostatni, jak dotąd raz zostało sprzedane w 2004 roku. “Jajko z konwaliami” znajduje się obecnie w zbiorach Wiktora Wekselberga i jest prezentowane w Muzeum Fabergé (Pałac Naryszkinów) w Petersburgu.

Artykuł na podstawie książki: Adam Szymański, Faberge. Historia i arcydzieła, Opole 2014.