Japoński uczony wyhoduje świńsko-ludzką chimerę - dawcę narządów

Nadchodzi czas, w którym człowiek będzie mógł wymieniać sobie poszczególne części ciała, na wzór wymiany części w zakładach naprawy samochodów. Japoński naukowiec Hiromitsu Nakauchi zapowiedział, że wyhoduje zwierzęta-chimery z ludzkimi komórkami, których narządy będzie można przeszczepiać ludziom - poinformował "New Scientist", o czym donosi serwis WP.pl. Specjalista japoński otrzymał już zgodę władz rządowych na te eksperymenty.

Zobacz zdjęcie i odsłuchaj WIDEO (fot. WP.PL / Łukasz Szełemej) -wiadomości.wp.pl.

Już wcześniej różni inni badacze próbowali hodować zmienione genetycznie świnie. Modyfikowane były w taki sposób, żeby w komórkach ich narządów, "występowały geny kodujące ludzkie białka zgodności tkankowej". Po przeszczepieniu ich ludziom, miałyby być w pełni akceptowane przez nasz organizm, i nie wywoływałyby reakcji "odrzutu organu".

Lekarz specjalista prof. Hiromitsu Nakauchi, Dyrektor Centrum Komórek Macierzystych i Medycyny Regeneracyjnej z Uniwersytetu Medycznego w Tokio, proponuje zupełnie inną metodę niż dotąd stosowano. Chce mianowicie uzyskać tak zmodyfikowane zarodki świni, że - wraz z rozwojem nowego organizmu - nie będą zdolne do wytworzenia z własnych komórek narządu, który ma być przeszczepiony pacjentowi, chodzi o np. nerki.

Oto istota pomysłu Hiromitsu Nakauchi. Do embriona (zarodka), na etapie blastocysty, zostaną wstrzyknięte "indukowane pluripotencyjne komórki macierzyste chorego", który czeka na transplantację narządu (komórki te wytwarza się z komórek somatycznych, czyli wszystkich z organizmu, z wyjątkiem płciowych).

Z takiej właśnie ludzko-zwierzęcej chimery (organizm komórkowy różniący się biologicznie) ma się rozwinąć świnia, która we wszystkich tkankach będzie miała mieszaninę komórek, zarówno własnych, jak i ludzkich. Będzie w tym wyjątek: jedynie nerki powstaną w całości z komórek pacjenta, więc mają być przeszczepione.

Profesor Hiromitsu Nakauchi zapewnia, że mimo braku formalnej zgody - w latach 2010-2013 - przeprowadził już wszystkie niezbędne eksperymenty, które wykazały, że pozyskiwanie narządów do przeszczepów, w taki sposób jak on proponuje jest możliwe.

W 2010 roku, dla potrzeb doświadczalnych wyhodował myszy, którym wyrosła trzustka szczura. A w 2012 roku wyhodował mysz z nerką innej myszy. Natomiast w 2013 roku poinformował świat nauki o wyhodowaniu świni z trzustką innej świni. Pozostało mu jedynie przeprowadzić podobny eksperyment z "wykorzystaniem ludzkich komórek".

Dr Paul Fairchild, Dyrektor Instytutu Komórek Macierzystych w University of Oxford, twierdzi zaś, że nie wystarczy przeszczepienie ludziom organów, które będą zbudowane jedynie z ludzkich komórek. Reakcję odrzutu – jego zdaniem - mogą wywołać również, znajdujące się w nich naczynia krwionośne, "utworzone zarówno ze świńskich, jak i ludzkich komórek". Dyskusja naukowa trwa.

Japoński badacz prof. Nakauchi twierdzi mimo wszystko, że udało się jemu pokonać i tę przeszkodę, którą zgłasza dr Fairchild. Dowodzi, że j jego laboratorium tokijskim, urodziła się już mysz z trzustką i naczyniami krwionośnymi, innej myszy. - A jeśli jest to możliwe u gryzoni, to z pewnością można podobny eksperyment przeprowadzić ze świniami, które zawierają ludzkie komórki - podkreśla.

Naukowcy zarzucają doktorowi Hiromitsu Nakauchiemu, że jego teoretyczna metoda budzi wątpliwości etyczne. Chodzi przede wszystkim o to, że w mózgach świń-chimer, będą się znajdowały również ludzkie neurony, czego nie można uznać za uczciwe etycznie.

W odpowiedzi na to, japoński naukowiec twierdzi, że i na to znalazł sposób: "odpowiednimi manipulacjami genetycznymi można zapobiec temu, żeby z ludzkich komórek macierzystych, powstawały komórki mózgu" oraz komórki rozrodcze i wiele innych. - Wystarczy – jak podkreśla doktor - do ludzkich komórek macierzystych dodać gen, który podczas rozwoju embrionalnego, blokuje formowanie się określonych tkanek i komórek.

Hiromitsu Nakauchi pracuje obecnie nad publikacją naukową na ten temat, która ukaże się wkrótce w druku - zapowiada naukowiec.

Pozostaje jednak uzasadnione pytanie, czy faktycznie "świńska blastocysta z ludzkimi komórkami", będzie w stanie się prawidłowo rozwijać i doprowadzi do powstania nowego organizmu, z którego potem "będzie można pozyskać narządy do przeszczepów"?

Chorwat, profesor Davor Solter, z Institute of Medical Biology w Singapurze, twierdzi, że im większa jest różnica ewolucyjna między dwoma gatunkami różnych organizmów, tym trudnej jest uzyskać chimerę w postaci dorosłego organizmu.

Zdaniem profesora Soltera - "ludzka blastocysta zawiera jedynie około 150 komórek", tymczasem w świńskim zarodku na tym etapie - "są ich setki tysięcy". - Obydwa te organizmy nie są zatem kompatybilne, ludzkie komórki zniszczą morfologię świńskiej blastocysty, co doprowadzi do poronienia embrionu - podkreśla specjalista chorwacki.

Tokijski profesor Hiromitsu Nakauchi twierdzi natomiast, że jeśli nie uda się jemu uzyskać świńsko-ludzkiej chimery, to będzie to możliwe - w przypadku małp - spokrewnionych z człowiekiem. Na razie Japończyk przeprowadził swoje eksperymenty "z blastocystami myszy", którym wstrzyknął ludzkie komórki macierzyste. Z oczywistych względów prawnych, musiał zniszczyć zarodek, po upływie dwóch tygodni.

Teraz już, gdy otrzymał zgodę rządu japońskiego na kontynuowanie eksperymentu, będzie mógł legalnie wprowadzić ludzko-zwierzęcą blastocystę do narządów rodnych zwierzęcia - myszy lub świni i doprowadzić do narodzin doświadczalnej chimery.

Stanisław Cybruch