Prawie w każdy czwartek o godzinie 10:00, 11:00 i 12:00, można tu obserwować ciekawy eksperyment. Pokaźnych rozmiarów wahadło o kształcie kuli (waga 25kg), zawieszone u kopuły kościoła na drucie o długości 46,5 m, wprowadzone w ruch oscyluje nad rozłożoną matą.
Zamieszczony na kuli laser czerwonym światełkiem „rysuje” na macie kąt odchylenia względem umieszczonych na niej linii. Pierwszy pokaz wahadła w tym kościele miał miejsce w czerwcu w 1949 roku, zaś powtórzenie eksperymentu przeprowadzono w 1991 roku w pięćsetną rocznicę przyjazdu Mikołaja Kopernika na studia do Krakowa, pokrywającą się ze 140. rocznicą pierwszego oficjalnego eksperymentu Foucaulta. Od roku 2000 oficjalnie odbywają się tu pokazy cykliczne, zazwyczaj w każdy czwartek, ale także w inne dni, o czym informuje strona internetowa kościoła.
W Polsce pokazy wahadła Foucaulta odbywają się w kilku miejscach: Fromborku, Toruniu, Poznaniu, Warszawie, Gdańsku i Szczecinie.
Przypomnijmy: wahadło Foucaulta zostało skonstruowane przez francuskiego fizyka Jeana Bernarda Léona Foucaulta (1819-1868). Pierwszy pokaz odbył się w lutym 1851 roku w Paryskim Obserwatorium Astronomicznym, kolejny powtórzono w kilka tygodni później w Panteonie. Za pomocą eksperymentu z wahadłem, naukowiec unaocznił obrót Ziemi wokół własnej osi. Długość zawieszenia i ciężar nie są tu bez znaczenia. Bardzo ważne jest, żeby na ruch wahadła nie miały wpływu żadne czynniki zewnętrzne (np. prądy powietrzne). Nie w każdym miejscu na Ziemi wahadło będzie zachowywać się tak samo. Okazuje się, że ustawione na równiku, pozostaje nieruchome.
Zainteresowanie eksperymentem wzrosło w latach pięćdziesiątych, kiedy to inny francuski naukowiec (laureat Nagrody Banku Szwecji im. A.Nobla): ekonom, inżynier i zarazem miłośnik fizyki - Maurice Allais (1911-2010) przeprowadził pokaz wahadła Foucaulta podczas całkowitego zaćmienia Słońca w (1954 roku) i odkrył, że w momencie zaćmienia wahadło pracuje szybciej. Jaka jest przyczyna przyspieszenia ruchu wahadła? - tego dokładnie nie wiadomo. Przypuszczalnie chodzi tu o zakłócenia grawitacji w momencie zaćmienia, jednak naukowcy nie wypowiadają się jednoznacznie na ten temat. Póki co, obserwują zachowanie wahadła podczas zaćmień w różnych częściach świata.
Z uwagi na rzadkość występowania w/w zjawiska, zachowanie wahadła możemy również „kontrolować” podczas innych ciekawych zjawisk takich, jak np: zaćmienie księżyca, przesilenie letnie, zimowe, zbliżanie się planetoid (szczególnie tych o dużej masie), jak i w dowolnych dniach, bez szczególnej okazji. Sam pokaz jest interesujący zarówno dla starszych, jak i młodszych obserwatorów. Można wybrać się tu zarówno z grupą zorganizowaną jak i indywidualnie.
Zarejestruj się i napisz artykuł
Znajdź nas na Google+
Uwaga na Instagram - nowe oszustwo
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
