"Johnny Depp. Sekretne życie" - biografia z ambicjami

Rodzimy wydawca to nie jedyny znak ingerencji naszych edytorów w książkę "Johnny Depp. Sekretne życie", bo taki tytuł biografii aktora nadali tłumacze: Arkadiusz Belczyk i Przemysław Hejmej. Już na okładce napotykamy informację, że książkę Nigela Goodalla konsultował Tomasz Raczek, a potem okazuje się jeszcze, że ostatni rozdział, "Jaszczurka i rum" napisała polska recenzentka, Elżbieta Ciapara, którą wielu kojarzyć może z magazynem "Film". Jej esej uzupełnił wydarzenia z prywatnego i filmowego życia Johnny'ego Deppa, które zaistniały od momentu napisania anglojęzycznego oryginału do powstania polskojęzycznej wersji biografii odtwórcy roli kapitana Jacka Sparrowa z serii o "Piratach z Karaibów" (wkładu Tomasza Raczka w kształt tej książki można się tylko domyślać).

Opowieść o jednym z najciekawszych współczesnych aktorów zaczyna się dosyć tradycyjnie, od przedstawienia sytuacji rodzinnej przyszłego artysty, włącznie z wyjaśnieniem jego oryginalnej urody (jego dziadek był pełnej krwi Indianinem z plemienia Czirokezów - stąd niechęć Deppa do Johnego Wayne'a, który grał często bohaterów uśmiercających czerwonoskórych). Potem poznajemy jego dzieciństwo znaczone wieloma przeprowadzkami i rozwodem rodziców oraz wczesną młodość, w której daje o sobie znać silne poczucie niezależności, ale też odrębności, wyobcowania. Z perspektywy czasu Depp określi siebie z czasów szkolnych jako "niezłego przypałowca, totalnego cudaka i oryginała". Na dalszych stronach książki Goodalla znajdziemy dokładniejszy opis kilku mało chwalebnych incydentów z udziałem aktora z demolką w nowojorskim Mark Hotel czy pobiciem fotoreportera na czele. Autor prowadzi czytelnika przez kolejne etapy życia i kariery Deppa, opisuje jego związki z kolejnymi kobietami, wśród których są m.in. Winona Ryder, Kate Moss czy Vanessa Paradis, matka dwojga jego dzieci. Wielkim walorem tej książki są szczere do bólu wypowiedzi samego jej bohatera, który nie próbuje usprawiedliwić swoich negatywnych zachowań, jest surowy wobec siebie, a jednocześnie nie popada w zachwyt nad samym sobą, gdy pojawiają się kolejne sukcesy jego, jako aktora, tudzież filmów, w których bierze udział. Depp podkreśla, że najważniejsza jest dla niego rodzina, a nie kariera i nagrody. Jawi się on tutaj jako swoista "antygwiazda", której przeszkadza medialny szum wokół jego osoby i życia prywatnego. Potwierdzają to zresztą przytaczane w ogromnej ilości wypowiedzi o Deppie osób, które z nim pracowały. Podkreślają one, iż filmowy Gilbert Grape to aktor "jedyny w swoim rodzaju, skupiony, dokładny, patologicznie nieprzewidywalny, chętnie podejmujący ryzyko, podejmujący się ról, które zostałyby odrzucone przez innych aktorów, bez cienia próżności, wiarygodny i poważny artysta". trudno nie zgodzić się z tymi opiniami, mając w świadomości fakt, iż większość filmów z udziałem Johnny'ego Deppa odniosło w pierwszej kolejności sukces artystyczny.

Niestety, obawiam się, że książka Nigela Goodalla może nie odnieść spektakularnego sukcesu czytelniczego. A spowodowane to zostanie przez - o paradoksie - nadmierne ambicje samego autora. Wydaje się, iż chciał ona napisać coś znacznie poważniejszego niż typowa biografia. Stąd niezwykle rozbudowane opisy historii powstawania kolejnych filmów (w przypadku dzieł opartych na faktach - drobiazgowa analiza historii sensu stricte), kilkakrotne powtarzanie tych samych faktów, opinii; niepotrzebne rozbudowywanie wątków pobocznych (np. analiza kariery ... Leonarda Di Caprio, wypowiedzi innych niż Depp aktorów o granych przez siebie postaciach). Wszystko to powoduje, że w pewnym momencie czytelnik "traci z oczu" głównego bohatera "Sekretnego życia". Podejrzewam, że książka miała też zadowolić osoby, które interesują się filmem jako takim. Te jednak mogą się zirytować dołączonym do głównej treści "Słowniczkiem filmowym" opracowanym przez Charlotte Rasmussen, w której wyjaśniane są tak "skomplikowane" pojęcia, jak: film pełnometrażowy, dubbing, fotosy, kadr, kaskaderzy, reżyser" (sic!). Swoistym zapychaczem stron są też indeksy nazwisk, tytułów (choć te z udziałem Deppa zostały zawarte w odrębnej filmografii), nagród i nominacji do nich (w tym trzykrotna nominacja do Oscara) oraz kuriozalne notki - ciekawostki dotyczące filmu "Piraci z Karaibów: Skrzynia umarlaka". Moim zdaniem ich kosztem można było wzbogacić dość ubogi materiał zdjęciowy zawarty w biografii Johnny'ego Deppa.

Nigel Goodall, Johnny Depp. Sekretne życie
Przekład: Arkadiusz Belczyk, Przemysław Hejmej
Wydawnictwo Pascal
Bielsko - Biała 2012