Łabędź niemy "Ptakiem zimy 2013"

Łabędź niemy, Cygnus olor

Jest najbardziej znanym przedstawicielem rodzaju. Niemalże idealnie białe upierzenie z charakterystycznie wygiętą szyją w kształcie litery S o pomarańczowo-różowym dziobie z osadzonym czarnym guzem na czole, to cechy charakterystyczne łabędzia. Ze względu na swą dużą sylwetkę, podczas lotu skrzydła ptaka wydają charakterystyczny szum, przez co nie sposób pomylić go z jakimkolwiek innym ptakiem.

Łabędź niemy jest najcięższym ptakiem gniazdującym w Polsce. Jego waga wynosi przeciętnie 8-13 kg, ale spotykane są również osobniki o masie przekraczającej 16 kg. Długość ciała łącznie z szyją wynosi 140-160 cm, a rozpiętość skrzydeł 200-240 cm. Ciało ptaka pokryte jest około 25 tys. piór. Samce są większe i cięższe od samic. Przeważnie mają także większe guzy na czołach i dzioby o intensywniejszym kolorze, jednak cechy te są pomocne do odróżniania płci wyłącznie w obrębie par lęgowych.

Polish swan, "łabędź polski"

Pośród łabędzi niemych wyróżniamy odmianę Polish swan, czyli łabędź polski. Młode po wykluciu od razu mają białą pokrywę puchową w przeciwieństwie do odmiany zwykłej, której pisklęta mają barwę brązową. Nazwa łabędź polski przyjęła się przed kilkoma wiekami, gdy do zachodniej Europy sprowadzano łabędzie z krajów nadbałtyckich, w tym także z Polski. Łabędź polski nie jest podgatunkiem ani formą albinotyczną, a tylko odmianą barwną. Poza białym upierzeniem wyróżnia go kolor nóg - cielistoróżowy zamiast czarnego. Cecha ta występuje u wszystkich osobników bez względu na wiek. Dziób już w pierwszym roku jest jasnoróżowy w przeciwieństwie do stalowoszarego u zwykłej odmiany.

Obrączkowanie łabędzi

Poza standardowymi obrączkami metalowymi, jakie do tej pory zakładano łabędziom, coraz częściej są stosowane plastikowe kolorowe obrączki nożne bądź obroże szyjne. Każdy taki ptasi identyfikator posiada indywidualny kod.

Plastikowe obrączki są łatwiejsze do odczytania niż obrączki metalowe. Nie są jednak tak trwałe i zdarza się, że pękają i spadają z nogi lub szyi ptaka. Dlatego też zawsze zakładana jest obrączka metalowa, która jest noszona przez całe życie. Dzięki znacznikom kolorowym, wzrosła liczba wiadomości powrotnych o łabędziach. Dotyczy to szczególnie wiadomości o żywych ptakach. W przypadku obrączek metalowych, które znacznie trudniej odczytać, informacje były uzyskiwane bądź to od osobników słabszej kondycji lub martwych.

Należy pamiętać, że spotykając ptaka z obrączką należy skontaktować się ze stacją ornitologiczną, podając następujące dane: gatunek ptaka, gdy jesteśmy w stanie go określić, dokładną datę i miejsce znalezienia/obserwacji, pełny numer odczytanej obrączki oraz swoje dane kontaktowe. Po zgłoszeniu obserwacji zostaniemy powiadomieni o danych obrączkowania stwierdzonego przez nas osobnika. Każdy przypadek zauważenia ptaka noszącego obrączkę jest bardzo cenny dla ornitologów.
Problemy z dokarmianiem

Wiele osób usiłuje pomóc łabędziom, karmiąc je chlebem w miejscach ich stadnego gromadzenia się, jak również na lęgowiskach, gdzie nie boją się one człowieka. Jest to zjawisko bardzo niekorzystne dla ptaków. Jeśli w okresie migracji dokarmiamy je w stałych miejscach przez dłuższy czas, ptaki przestają wędrować.

Jeśli dokarmiamy łabędzie, to tylko i wyłącznie ziarnem i jarzynami bez dodatku soli. Obserwacje łabędzi w kraju wskazują, że ptaki korzystające zimą z dokarmiania w dużych miastach są w gorszej kondycji niż te, które zimują dziko. Zatem jeśli już rozpoczynamy karmienie łabędzi, róbmy to, używając wyłącznie ziarna i tylko podczas mroźnych zim w okresie od grudnia do lutego.

Opracowano na podstawie materiału Krzysztofa Dudzika zamieszczonego w kwartalniku OTOP "Ptaki" 4/2012

A już w dniach 26-27 stycznia Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków organizuje kolejne zimowe ptakoliczenie.

Zarejestruj się i napisz artykuł
Znajdź nas na Google+