Na dobre zdrowie, nie tylko w zapustach, dobra kapusta

Zima jest trudnym czasem dla naszego zdrowia. Dość często odczuwamy dolegliwości związane z przeziębieniem lub stanem grypowym. Dokuczają: kaszel, katar, ból głowy, podwyższona temperatura, kłopoty trawienne i niestrawności. Objawy te mają związek z zimowym osłabieniem organizmu. Brak słońca, niedobór naturalnych witamin i związków organicznych powodują, że jesteśmy podatni na choroby okresu zimowego.

Organizm możemy wzmocnić, zwiększając w pożywieniu udział niezbędnych składników, które są obecne w zimowych przetworach. Handel oferuje obecnie dużą gamę kiszonych i pasteryzowanych warzyw i owoców. Warto po nie regularnie sięgać i korzystać z ich dobrodziejstw dla wzmocnienia kondycji zdrowotnej. Także w celu zabezpieczenia przed chorobami typu przeziębieniowego i grypowego.

Istotne miejsce w zestawie dobroczynnych warzyw zajmuje kiszona kapusta. Jej walory zdrowotne znane są i doceniane od dawna. Zawiera liczne bezcenne dla organizmu metabolity, witaminy, przeciwutleniacze, fitocydy działające grzybo- i bakteriobójczo, bakterie Lactobacillus rozkładające cukry w kwas mlekowy i związki organiczne - spizarniasmaku.pl. Przede wszystkim ma dużo witaminy C, która wspomaga aktywność układu odpornościowego i jest niezbędna w procesach biochemicznych i metabolicznych, pomaga chronić organizm przed szkodliwym wpływem związków chemicznych, które atakują nas z otaczającego środowiska.

Kiszona kapusta ma również wśród wielu witamin także witaminę E, niezbędną w przemianie materii. Brak tej witaminy powoduje bezpłodność u mężczyzn i kobiet. Wpływa ona dodatnio w leczeniu różnych schorzeń mięśni, m.in. w gośćcu mięśniowym i zaburzeniach sercowo-naczyniowych, ochrania witaminę A przed utlenianiem i niszczeniem w przewodzie pokarmowym. Działa też ochronnie na skórę i chroni organizm przed szkodliwym działaniem związków o silnych właściwościach utleniających. Ponadto witamina A i E wspólnie zwiększają działanie ochronne przed wolnymi rodnikami, które uszkadzają komórki i przyspieszają proces ich starzenia.

Kiszona kapusta ma również witaminę K i niektóre z grupy B oraz cenne dla zdrowia minerały: żelazo, wapń, potas (pierwiastki wpływające pozytywnie na pracę serca) i dobroczynne bakterie. Obecność bakterii, zwłaszcza kwasu mlekowego sprawia, że kapusta wzmacnia odporność organizmu. Nie należy więc wylewać soku z kiszonej kapusty! Warto go pić jako bezcenne źródło mikroelementów i wielu wspomnianych składników. Sok można również używać do zakwaszania zupy, np. barszczu. Powstały w domu podczas kiszenia kapusty bez konserwantów - ma szczególne właściwości zdrowotne: poprawia apetyt, chroni przed wysokim poziomem estrogenów, a co za tym idzie, działa ochronnie przed rakiem piersi i wspomaga trawienie.

Dietetycy i naukowcy zalecają w miarę częste spożywanie kapusty, nie tylko kiszonej. Dr inż. Dorota Czerwińska z Katedry Żywienia Człowieka SGGW w Warszawie radzi jeść kapustę w różnej postaci kilka razy w tygodniu. Wymienia, oprócz wspomnianych jej zalet zdrowotnych, właściwości innych roślin kapustnych, które jej zdaniem są "żołnierzami w walce z chorobami", bowiem mają glukozynolany, tj. "substancje pomagające w zwalczaniu chorób i przeciwdziałające im - informuje aktywniepozdrowie.pl. To niezwykłe armie potrafiące przeobrażać się, wytwarzając różne substancje i bronić organizm do upadłego" – twierdzi pani doktor.

Z glukozynolanów – wyjaśnia pani doktor - powstają związki siarkowe, które mogą zmniejszać ryzyko powstania chorób układu krążenia, nowotworowych, otyłości cukrzycy, chorób jelit i reumatoidalnego zapalenia stawów. Glukozylany mogą też być profilaktyczne w rakach: pęcherza moczowego, piersi, jelita grubego, płuc, prostaty i jajników. Natomiast sok ze świeżej kapusty i kapusta służą w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy, gdyż chronią organizm przed rozwojem bakterii Helicobacter pylori.

Znaczenie kiszonej kapusty dla zdrowia, znają od wieków narody Europy, głównie słowiańskie, ale nie tylko. Pozostaje ona częstym składnikiem kulinarnym w kuchniach: niemieckiej, francuskiej (głównie w Alzacji), włoskiej, rosyjskiej, polskiej (jako składnik bigosu, kapuśniaku, kwaśnicy, pierogów). We włoskim regionie Friuli znana jest pod nazwą capuzi garbi, a w Holandii, ceniona jest jako składnik stamppot. W Polsce kiszona kapusta jest m.in. dodatkiem do obiadu oraz do gotowania zup, boczku i szynki domowej. Jej kwaśność można złagodzić łączeniem z surową kapustą. Uwaga! Nie należy kiszonej kapusty płukać! Można pić jej sok w ramach profilaktyki przeciw pasożytom; po 0,5-1 kieliszka na czczo rano. Większa ilość bywa, według dietetyków, gwałtownie przeczyszczająca.

W Polsce, w południowych regionach, kapusta jest tak hołubiona, że ma swoje tradycyjne święto. Na początku września, w miejscowości Charsznica, w woj. małopolskim, odbywa się każdego roku jej huczne świętowanie. Podczas imprezy, wybiera się króla i królową kapusty. Od lat rejon ten słynie z wysokiej jakości kapusty kiszonej, która co roku jedzie na eksport i ma w świecie wysoką cenę smakowo-zdrowotną. Także w USA odbywa się coroczne święto kiszonej kapusty. Od ponad 40 lat organizują też festiwal kapusty w mieście Leinfelden-Echterdingen, Niemcy.

Ale, uwaga! Nie wszyscy mogą spożywać kapustę. Niski poziom pH (kwasowość i zasadowość roztworów wodnych związków chemicznych) zwykle niekorzystnie wpływa na wrażliwy żołądek osób, które jedzą ją na surowo, a także w postaci kiszonej. Dotyczy to głównie tzw. "wrzodowców", czyli osób cierpiących na chorobę wrzodową przewodu pokarmowego. Spożywanie jej zalecają jednak lekarze i dietetycy, szczególnie w okresie zimowym, gdyż brakuje w tym czasie świeżych owoców i warzyw, będących naturalnym spichlerzem witamin i minerałów.

Stanisław Cybruch

Rozpoczął się konkurs Dziennikarz obywatelski 2011 Roku.
Zgłoś swój materiał! Zostań najlepszym dziennikarzem 2011 roku. Wygraj jedną z ośmiu zagranicznych wycieczek.