Oszuści są potrzebni

Zjawisko mimikry w odniesieniu do os i trzmieli przejawia się głównie w podobieństwie kolorów i wielkości.
Nie inaczej jest w przypadku trzmielówki łąkowej Volucella bombylans należącej do rodziny bzygowatych. Ta okazała muchówka charakteryzuje się ponadto zmiennością ubarwienia, starając się upodobnić do różnych gatunków trzmieli.

Po co jej to potrzebne?

Po pierwsze chroni ją to przed napastnikami. Po drugie, być może umożliwia oszukanie trzmielego roju. Piszę być może, gdyż trudno określić, czy postrzeganie trzmieli jest na tyle dokładne, by zauważały podobieństwo i dały się w ten sposób oszukać.
Skłaniałbym się bardziej to twierdzenia, że trzmiele tolerują te muchówki ze względu na ich sanitarny charakter a swoista symbioza służy obu tym gatunkom.

Rozwój trzmielówki łąkowej jest ściśle związany z gniazdami trzmieli. Samica składa jaja w ich gnieździe, by po pewnym czasie wylęgły się larwy. Nie czynią one jednak spustoszenia, pełnią w nim jakże szlachetną rolę sanitarną. Główny pokarm stanowią martwe larwy trzmieli oraz inne organiczne zwierzęce pozostałości. Zdarza się, że larwy trzmielówki karmione są również przez trzmiele, jakby zależało tej społeczności na zachowaniu swoich gości w dobrej kondycji. Larwy trzmielówki mogą sporadycznie zjadać również larwy trzmieli. Co prawda nikt tego nie dowiódł, ale ośmielę się wysnuć hipotezę, że pożarciu ulegają osobniki najsłabsze bądź chore. Tłumaczyło by to tolerancję ze strony trzmieli, do takiego zachowania i bytowania w ich w gnieździe "intruza".

W Polsce trzmieli występuje ponad trzydzieści gatunków. Dwa z nich są zanikłe, lub prawdopodobnie zanikłe.
Wracając do opisywanej muchówki. Trzmielówka łąkowa najczęściej upodabnia się do takich gatunków trzmieli jak, trzmiel gajowy (Bombus lucorum), trzmiel kamiennik (Bombus maculidorsis) oraz trzmiel ziemny (Bombus terrestris). Niekiedy można ją porównać również do trzmiela rudego (Bombus pascuorum).

Jak odróżnić trzmielówkę łąkową od trzmiela?

Trzmielówka, jako muchówka, posiada tylko jedną parę skrzydeł (błonkówki, czyli również trzmiele posiadają dwie pary). Cechę tą najłatwiej dostrzec w momencie, kiedy owad kończy lot i siada, najczęściej na liściu.
Kolejną istotną cechą jest inny sposób lotu. W przypadku trzmielówki, jest on szybki, zdecydowany. Podrywając się do lotu od razu obiera kierunek i szybko oddala się od miejsca zagrożenia, często w linii prostej. Charakterystyczny jest też brzęk skrzydeł - typowy dla dużej muchy.

Trzmiele po spłoszeniu podrywają się do lotu bardziej ociężale. Często po takim poderwaniu zataczają łuk i wracają blisko miejsca z którego się poderwały. Tor lotu trzmieli przypomina zakreślane w powietrzu wężowate ruchy. Dźwięk ich skrzydeł jest zdecydowanie bardziej basowy, choć w dużej mierze zależy to od gatunku i wielkości owada.

Najbardziej zauważalną cechą jest charakterystyczna plamka na skrzydłach bzyga. Takiej plamki nie posiadają trzmiele.

Trzmielówkę łąkową najczęściej można spotkać w czerwcu, choć owady latają od maja do września. Dorosłe trzmielówki żywią się nektarem i pyłkiem, przyczyniając się tym samym do zapylania kwiatów.

Do trzmieli podobne są jeszcze inne owady - trzmielce. O nich jednak opowiem przy innej okazji.