Panele fotowoltaiczne od 2022 r. przestaną się opłacać? Wzrosną opłaty za prąd z fotowoltaiki

Panele fotowoltaiczne to szansa na niższe rachunki za prąd, jednak od 2022 r. ich opłacalność mocno się pogorszy. Ministerstwo Klimatu chce bowiem zlikwidować atrakcyjny dla posiadaczy fotowoltaiki system opustów. Osoby, które kupią panele po zmianach w prawie, zapłacą za energię elektryczną więcej.

O planowanej zmianie jako pierwsza napisała „Rzeczpospolita”. Dziś gospodarstwo domowe, które wyprodukuje więcej energii, niż potrzebuje (np. w upalny dzień), może za darmo oddać nadwyżkę do sieci. Dzięki systemowi opustów można później odzyskać bezpłatnie do 80 proc. tej energii, gdy zapotrzebowanie wzrośnie (np. w nocy). To rozwiązanie bardzo korzystne dla prosumentów – nadwyżka prądu się nie marnuje, a posiadacz paneli słonecznych płaci niższe rachunki.

Resort klimatu chce jednak zlikwidować obecny system. Po zmianach w 2022 r. nowi prosumenci, zamiast oddawać wyprodukowany prąd do sieci, będą musieli sprzedać go firmom zajmującym się handlem energią, a później od tych firm odkupić – za wyższą kwotę. Liczby są bezlitosne:

• minimalna cena, za jaką prosument sprzeda energię, to średnia cena sprzedaży prądu na rynku konkurencyjnym w poprzednim kwartale – w 2020 r. było to 256,22 zł/MWh;
• następnie prosument odkupi energię po aktualnych cenach rynkowych – dziś to ok. 667 zł/MWh.

Innymi słowy, prosument odkupujący energię zapłaci za nią ponad dwa razy więcej, niż uzyskał ze sprzedaży wyprodukowanego prądu.

Jak podaje bankier.pl, rząd nie ustalił jeszcze dokładnej daty wprowadzenia zmian: na pewno nastąpi to w 2022 r., ale nie wiadomo jeszcze, czy 1 stycznia, czy np. 1 lipca. Co ważne, zmiany dotkną wyłącznie nowych prosumentów, którzy zamontują i uruchomią instalację po zmianach w prawie. Ci, którzy zrobią to do wcześniej, będą mogli korzystać z dotychczasowego systemu opustów przez 15 lat.

Resort klimatu tłumaczy, że planowane zmiany w prawie są konieczne, bo wynikają z konieczności dostosowania przepisów polskich do unijnych. To, o czym nie wspomniano, to fakt, że chodzi także o pieniądze. Obecny system opustów opiera się na dopłatach – prosumenci odzyskują za darmo znaczną część wyprodukowanej nadwyżki energii, bo resztę kwoty dopłacają państwowe koncerny energetyczne. Oznacza to dla nich miliardowe straty, których nowy system pozwoli uniknąć.

Ministerstwo przekonuje również, że warunki dla prosumentów wcale tak bardzo się nie pogorszą. Nawet po zmianach w prawie zakup fotowoltaiki pozwoli obniżyć rachunki za prąd o ok. połowę. Jak podkreśla resort, podana cena, po jakiej prosument będzie sprzedawał nadwyżkę wyprodukowanego prądu, to cena minimalna – nic nie stoi na przeszkodzie, żeby sprzedawać go drożej. Pozostaje jednak pytanie, czy firmy zgodzą się na wyższe stawki, czy wykorzystają swoją mocną pozycję, by płacić prosumentom mniej.

Planowana przez rząd zmiana oznacza mniejsze korzyści nie tylko dla prosumentów, ale też dla sprzedawców fotowoltaiki. Jeśli panele staną się mniej opłacalne, spadnie bowiem liczba osób chętnych na ich zakup. Może to oznaczać koniec złotych czasów dla branży fotowoltaicznej, która przez ostatnie lata odnotowywała rekordową sprzedaż.

Nie oznacza to oczywiście, że popyt na panele spadnie do zera – zapewne wiele osób nadal chętnie skorzysta z dofinansowania na fotowoltaikę oferowanego przez programy „Mój Prąd” i „Czyste Powietrze”. Nie powtórzy się jednak raczej sytuacja z 2020 r., kiedy to moc fotowoltaiczna w polskiej sieci wzrosła w ciągu 12 miesięcy aż trzykrotnie.