Szereg scen w sztuce Géralda Sibleyrasa (L'Inscription), wystawionej na scenie Teatru Współczesnego i nieschodzącej z afisza od grudnia 2005 r., odsłania realistycznie zarysowany obraz rzeczywistości w pewnej francuskiej kamienicy. Nie oznacza to jednak, że prezentują one warszawskiej publiczności sprawy obce. Bez trudu odnajduje w niej siebie oraz świat znany doskonale z autopsji. Cała historia nie tylko mogłaby się wydarzyć w każdym innym miejscu, ale zarazem przebiega od wieków nieodmiennie. Spektakl ujawnia namacalnie ponadczasowe mechanizmy życia społecznego, a przez to stanowi bodziec do namysłu nad naturą ludzką.
Odgłos windy wprowadza w świat kamienicy, w której rozegra się dramat pozorów. Nieautentyczność postaw mieszkańców utrzymywała się w niej od niepamiętnych czasów. Nic zdawało się nie burzyć iluzji życzliwości, tolerancji, solidarności sąsiedzkiej. Pojawienie się nowych lokatorów Lebrunów zmienia postać rzeczy, wywołuje nieoczekiwane ujawnienie się prawdziwych charakterów mieszkańców. Niepodporządkowanie się udawanej poprawności i zachowanie indywidualności przez pana Lebruna prowokuje lawinę groteskowych akcji, wreszcie prowadzi do wybuchu nieuprzejmości, arogancji, bezczelności.
Żyjący w sąsiedztwie ludzie utrzymują poprawne, rzec można, idylliczne stosunki, usiłują je też zachować nawet w sytuacji naruszającej dotychczasową harmonię. Burzy ją wyryta w windzie inwektywa pod adresem pana Lebruna. Jego dociekliwość dochodzeniowa wyzwala u sąsiadów zachowania, które wymykają się spod kontroli. Obraźliwy napis staje się początkiem szeregu zachowań, świadczących o pozorach deklarowanych przez mieszkańców kamienicy zasad i wartości. Ich nieautentyczność, bezmyślność, oparta na przyjęciu sztucznych deklaracji, skłania do paradoksalnej diagnozy, stwierdzenia braku tożsamości.
Spektakl ilustruje odwieczną prawdę, iż żaden wynalazek nie zmienia oblicza moralnego człowieka. Znamienny postęp w dziejach ludzkości nastąpił pod wpływem wynalazku pisma, następnie szeregu innych technologicznych następstw. Sądzić by można, iż zjawisko to zapoczątkowało rozwój moralny człowieka. Przekaz informacji zawarty w utrwalonych w zapisie słowach niewątpliwie się do niego przyczyniał. W przedstawionej sytuacji okazuje się, że tylko pozornie. Napis w windzie rani i zaburza relacje między sąsiadami, jednocześnie ujawnia ich prawdziwe egoistyczne natury. Interpretacja w tym kontekście pozwala tytuł sztuki odbierać symbolicznie.
Sztuka jest komedią dzięki zabawnej szermierce słownej, finezyjnie obmyślanym dialogom, doskonale rozegranym przez aktorów, a także świetnie skonstruowanej akcji. Jednak nosi też znamiona tragifarsy o czytelnym przesłaniu, diagnozującym życie społeczne. Znaczenia ujawniają się za sprawą aktorów, wspaniale wcielających się w role, zgrabnie żonglujących słowami, które okazują się nabierać coraz większej mocy. W obliczach Marty Lipińskiej, Agnieszki Pilaszewskiej, Moniki Krzywkowskiej, Janusza Michałowskiego, Leona Charewicza i Krzysztofa Kowalewskiego bez trudu można się przejrzeć, a być może także uzyskać zarazem samoświadomość.
Instahistorie z VIKI GABOR
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
