MKTG NaM - pasek na kartach artykułów

Prasa podziemna "Solidarności" - cz.II

Zuzanna Chylińska
Zuzanna Chylińska
Licencja GNU 1.2 lub wyższa
Licencja GNU 1.2 lub wyższa Wikimedia Commons
Zgodnie z wczorajszą zapowiedzią kontynuuję wątek prasy wychodzącej w "drugim obiegu".

Zaczęto wydawać niezależną prasę. Pierwszym tytułem, jaki się pojawił była Niezależność. Początkowo tygodnik, a od marca 1981 roku dziennik regionalny. Od początku redagowała go grupa związana z KSS KOR. W kwietniu redaktorem naczelnym został Konrad Bieliński. W redakcji pracowali także m.in. Ewa Kulik, Krystyna Lityńska, Ludwika Wujec i inni. Stworzony został przez opozycję także Ośrodek Badań Społecznych. Miał on charakter regionalny, na jego czele stanął Antoni Macierewicz. Od stycznia OBS wydawał "Wiadomości Dnia", które konkurowały z Niezależnością. W zespole dominowała przedsierpniowa opozycja, związana z Macierewiczem. Jej stosunek do Kuronia i Michnika był negatywny.

Zmieniona rzeczywistość

Pierwszym tytułem, wydawanym w zmienionej rzeczywistości były "Informacje Solidarności". Tytuł ten był rozpowszechniany od 16 grudnia i miał formę maszynopisów.

Drugim ważnym tytułem funkcjonującym od początku stanu wojennego były Wiadomości.
Pierwszy numer ukazał się 15 grudnia. Przygotowali go Piotr Piętak i Piotr Strzałkowski. Już począwszy od numeru drugiego ukazywały się one drukiem. Na przełomie 1981 i 1982 roku pismo osiągało nakład około 1 tys. egzemplarzy.

Ważne miejsce zajmuje również "Tygodnik Wojenny". Jego pierwszy numer, jako kontynuator Tygodnika Solidarność, ukazał się na początku stycznia 1982 roku. Gazetę stworzyli Jan Strękowski, Piotr Stańczyk oraz Ryszard Holzer. Pismo było od początku drukowane, powielane techniką sitodrukową na kartce formatu A3. Była ona zadrukowana obustronnie. Numer liczył cztery, jednoszpaltowe strony. Maszynopis był gęsty, uzupełniony ręcznie atramentem i za pomocą wklejonych liter (letraset). Początkowo nakład miał wynosić 2 tys. egzemplarzy. Został jednak potrojony (z inicjatywy drukarzy). Miał charakter ulotki informacyjnej.

Ważnym tytułem prasowym, który dopełniał mozaikę prasy wydawanej przez RKW Mazowsze był Tygodnik Mazowsze. Zaczął on się ukazywać regularnie i kolportowany od lutego 1982 roku.

W Tygodniku Mazowsze przygotowywano wiadomości z wielu miast Polski. Od początku liczył cztery strony pomniejszonego druku. Jakość druku była gorsza niż standard oficjalnych pism, ale lepszy niż innych podziemnych tytułów. Odnosił on wielki sukces i z czasem marginalizował inne tytuły.

Poza głównymi tytułami prasy podziemnej ukazywały się także: KOS, Karta, Wola, Wytrwałość, Przetrwanie, Solidarność Narodu.

Były również tytuły związane z określonymi środowiskami: np. studentami (AS-Aktualności Samorządu, Niezłomni, Grizzly), harcerzami (Bratnie Słowo). Istniały tytuły prasowe dla szkół średnich (Bakcyl - Międzyszkolny Komitet Solidarności, LO im. J. Dąbrowskiego, Siedemnastka - LO im. A. Frycza Modrzewskiego) i dzieci (Mucha, Okienko).

Były obecne pisma dla środowisk anarchistycznych, zwolenników Federacji Młodzieży Walczącej, Konfederacji Polski Niepodległej, PPS. Swoje organy prasowe miały organizacje narodowe i nacjonalistyczne oraz katolickie.

Rozwój prasy był pierwszą próbą oporu i stanowił odpowiedź na potrzebę informacji (przede wszystkim o internowaniach, przejawach bezprawia, represjach oraz o strajkach).

Z jednej strony wyłaniał się z nich obraz kraju spacyfikowanego, z drugiej pojawiały się propozycje zachowań wobec reżimu. Poza prasą (początkowo miała ona formę maszynopisu), krążyły listy internowanych, poezja antykomunistyczna i patriotyczna oraz publicystyka (w formie analiz).

Publikacje te miały charakter anonimowy (działalność wydawnicza zagrożona była wysokimi wyrokami więzienia). Były one formą systematycznego oporu, przez przygotowywanie, przepisywanie na maszynie i rozprowadzanie wśród znajomych.

od 7 lat
Wideo

Nowi ministrowie w rządzie Donalda Tuska

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Prasa podziemna "Solidarności" - cz.II - Nasze Miasto

Wróć na naszemiasto.pl Nasze Miasto