Profesor hm. Maria Hrabowska. Medyk z lilijką w życiorysie

Profesor medycyny Maria Hrabowska urodziła się w 1936 roku w Poznaniu, lecz już przed wojna rodzina przeprowadziła się do Gdyni. Jej ojciec już jako młodzieniec walczył w Legionach Piłsudskiego, a następnie rozpoczął karierę wojskową. Był oficerem i zginął w bitwie nad Bzurą we wrześniu 1939 roku. Mała Marysia z matką została wysiedlona z Gdyni. Okupację spędziły w Warszawie.

Po powrocie do Gdyni, podczas nauki w szkole podstawowej wstąpiła do Związku Harcerstwa Polskiego. Szybko dała się poznać jako dobra harcerska, została zastępową. Lecz długo nie dano jej działać. Harcerstwo zostało zlikwidowane. Marysia poświęciła się nauce, rozpoczęła studia medyczne.

W 1957 roku, po reaktywowaniu ZHP, włączyła się w wir harcerskiej pracy. Wstąpiła do tworzącego się Akademickiego Kręgu Starszoharcerskiego „Westerplatte”, w którym pełniła funkcję zastępcy komendanta kręgu. Jednocześnie podjęła służbę instruktorską w Hufcu Harcerek Gdańsk-Śródmieście. Podjęła się prowadzenia drużyny w Państwowej Szkole Pielęgniarskiej oraz w liceum w Nowym Porcie. Ponadto prowadziła akcje szkoleniowe i obozy harcerskie, sama dokształcała się na kursach instruktorskich.

W 1959 roku Maria Hrabowska została mianowana komendantką Hufca Harcerek Gdańsk-Śródmieście. Pełniła tę funkcję do stycznia 1960 roku. Wówczas to nastąpiło połączenie Hufca Harcerek i Harcerzy w jeden hufiec koedukacyjny. W kolejnych latach następowało systematyczne upolitycznianie harcerstwa, co nie podobało się wielu instruktorom. Maria Hrabowska na znak protestu wycofała się z czynnej służby instruktorskiej. Lecz duchem zawsze była z harcerzami. Szczególnie dużo czasu poświęcała na kontaktach a harcerską „starą gwardią”, opiekowała się m.in. ciężko chorym Józefem Grzesiakiem „Czarnym” - byłym komendantem Chorągwi Wileńskiej i Gdańskiej, oraz jego żoną Klementyną. Poświęciła się pracy naukowej w Akademii Medycznej. Obroniła pracę doktorską oraz habilitacyjną, została profesorem Akademii Medycznej.

W 1980 roku, na fali Solidarności, powróciła do czynnej służby instruktorskiej. Została zastępczynią komendanta Kręgu im. Andrzeja Małkowskiego w Gdańsku. Podjęła się opieki nad drużyna harcerska we Wrzeszczu. Ponownie włączyła się do w organizację kursów i obozów.

Doceniana przez harcerzy została powołana do Komisji Stopni Instruktorskich. Zabiegała o odnowę harcerstwa oraz zachowanie jedności. W 1990 roku na Zjeździe ZHP została wybrana przewodniczącą Naczelnego Sądu Harcerskiego. Zainicjowała tworzenie Harcerskiego Rejestru Represjonowanych, obejmującego spis harcerzy i instruktorów skazanych i więzionych za działalność niepodległościową i harcerską w latach 1944 - 1956.

Kolejny Zjazd ZHP w 1993 roku powołał ja na funkcję wiceprzewodniczącej Rady Naczelnej ZHP. Wiele wysiłku poświęciła w przywrócenie ZHP do struktur Światowego Skautingu. Od 1996 do 2001 roku była Przewodniczącą ZHP. Wielokrotnie reprezentowała ZHP w kontaktach z władzami i międzynarodowych. Dwukrotnie była z harcerzami u ojca św. Jana Pawła II. Organizowała także wystawy i konferencje historyczne o ruchu niepodległościowym i twórcach polskiego skautingu.

Jej społeczna działalność skupiała się nie tylko na harcerstwie. Pełniła funkcję zastępcy Komendanta Naczelnego i komendanta Okręgu Północnego Związku Legionistów Polskich, była Przewodniczącą Rady Instytutu Józefa Piłsudskiego, współpracowała z Muzeum Marszałka Józefa Piłsudskiego w Krakowie. Była także świeckim ekspertem z zakresu medycyny Episkopatu Polski. Należała do kilku zagranicznych towarzystw naukowych. Recenzowała podręczniki szkolne z zakresu biologii w Ministerstwie Edukacji Narodowej.

Zawodowo była związana z gdańską Akademią Medyczną - obecnie Uniwersytet Medyczny. Kierowała Samodzielną Pracownią Patomorfologii Klinicznej Instytutu Położnictwa i Chorób Kobiecych. Prowadziła wykłady i opiekowała się studentami oraz młodymi pracownikami naukowymi swojej uczelni.

Zmarła w lipcu 2008 roku. Została pochowana z wojskowym ceremoniałem na witomińskim cmentarzu w Gdyni. Przy grobie karnie stanęło tysiące harcerzy, którzy przerwali letni wypoczynek, by towarzyszyć swej Przewodniczącej w ostatniej drodze. Druhna Maryla - jak ją nazywali przyjaciele z harcerstwa - swoją harcerską służbę Bogu, Polsce i bliźnim wykonała przykładnie do końca.