Ruda Śląska: Z dziejów dzielnicy Wirek

Znalazły się na niej zdjęcia, dokumenty i przedmioty dotyczące życia gospodarczego, społecznego, religijnego, sportowego oraz osobiste pamiątki mieszkańców. Bardzo interesujące są fotografie, zapiski archiwalne i projekty witraży udostępnione przez ks. Marcina Brzóskę, proboszcza kościoła ewangelicko-augsburskiego pod wezwaniem Odkupiciela. Podziw wzbudza model kościoła św. Wawrzyńca i Antoniego.

Wirek, występujący w przekazach jako Wiereg, Wyrek, Wyrrek, Wiyrek, Wyrch, Wirek Nowowiejski, Nowa Wieś-Wirek albo Antonienhütte, Huta Antonia i pod innymi nazwami, to jedna z najstarszych i najbardziej rozwiniętych miejscowości w obrębie dzisiejszej Rudy Śląskiej.

Po raz pierwszy osada Wirek została wymieniony pod datą 17 stycznia 1806 roku w metrykach chrztów parafii kochłowickiej. Miejscowość powstała z połączenia dwóch administracyjnie niezależnych, choć terytorialnie i gospodarczo połączonych ze sobą obszarów; majątku dworskiego Wirek i gminy Nowa Wieś. Do roku 1828 tereny Wirku należały do osady Nowa Wieś, odtąd zostały wyodrębnione. W 1922 r., wskutek Plebiscytu, Wirek i Nową Wieś przyłączono do Polski. W 1924 roku zlikwidowano obszar dworki Wirek i osadę włączono do Nowej Wsi. W 1947 roku Nową Wieś przemianowano na Wirek, który na początku 1949 roku otrzymał status miasta.

W kwietniu 1951 po zniesieniu powiatu katowickiego miasto Wirek wraz z miastem Nowy Bytom i dotychczas samodzielnymi miejscowościami: Bielszowicami, Kochłowicami, Bykowiną, Halembą, Kłodnicą oraz obszarem Chebzia (odłączonego od Goduli) wszedł w skład Nowego Bytomia – miasta wydzielonego na prawach powiatu. W styczniu 1959 sąsiadujące ze sobą dwa miasta wydzielone: Ruda i Nowy Bytom zostały połączone w jeden organizm miejski na prawach powiatu – Rudę Śląską.

Otwarcia wystawy, dokonała dyrektor muzeum dr Barbara Nowak wraz z komisarzami: Krzysztof Gołąbem i Andrzejem Godojem.

Znajdź nas na Google+

Współautor artykułu:

• Barbara Podgórska