Serce Europy zabiło szybciej: Nagroda Karola Wielkiego przyznana!

Tegoroczne uroczystości obfitowały w symbole. Miejsce: Akwizgran, niegdyś siedziba Karola Wielkiego i kulturalne centrum Europy. Młodzi Europejczycy z 28 krajów Unii Europejskiej prezentują swoje projekty. Trzy zwycięskie z nich w szczególny sposób podejmują temat obecnie bliski młodym ludziom: bezrobocie oraz sytuacja na rynku pracy. Dnia 29 maja, obchodzonego w Niemczech jako Wniebowstąpienie Pańskie, w ratuszu miejskim Nagrodę Karola Wielkiego przyjmuje Herman Van Rompuy. Premierzy Gruzji, Mołdawii i Ukrainy deklarują chęć dołączenia do Wspólnoty. W kamiennej sali XIV-wiecznego ratusza słychać dochodzące z zewnątrz okrzyki demonstrantów przeciwnych rządowi ukraińskiemu. Przewodniczący Rady Europejskiej wygłasza przemówienie w języku angielskim i niemieckim, nawołując do walki o wartości europejskie oraz nową Europę, wolną od zakusów imperialnych, solidarną i stanowiącą podporę dla swych obywateli.

Akwizgran zajmuje w historii Europy miejsce szczególne. Choć obecnie dawna siedziba Karola Wielkiego oraz średniowieczna stolica kulturalna Europy jest dzisiaj miastem liczącym niewiele ponad 200 tys. mieszkańców, co roku staje się miejscem, na którym skupiają się oczy całej Europy. Wszystko za sprawą uroczystości wręczenia Nagrody Karola Wielkiego (International Charlemagne Prize) oraz jej odpowiednika dla młodzieży (European Youth Charlemagne Prize) – wyróżnieniom, które podkreślają wybitne zasługi na rzecz integracji Europy.

MŁODZI RZUCAJĄ WYZWANIE EUROPIE

Starannie wybrani przez jury danego kraju zwycięzcy z 28 państw członkowskich UE przybyli do Akwizgranu już 26 maja, by w ramach forum przedstawić założenia swoich projektów. Każdy z nich w sposób ambitny nawiązywał do ważnych dla współczesnej Europy kwestii: mobilności młodych Europejczyków, edukacji na tematy europejskie, demokracji, ochrony środowiska, problemu bezrobocia wśród młodych, kultury czy też aspektów społecznych i ekonomicznych.

Uroczysta gala wręczenia nagród dla młodzieży odbyła się 27 maja w budynku politechniki RWTH w Akwizgranie. W gronie zwycięzców znalazł się projekt szkoleniowy z CypruEmployment4U (3. nagroda) oraz JouwDelft & Co z Holandii (2. nagroda), którego celem jest przeciwdziałanie bezrobociu wśród młodych na poziomie lokalnym poprzez aktywne działania młodzieży i decydentów europejskich. Główne wyróżnienie i nagrodę wysokości 5 tys. euro zdobył ambitny projekt z DaniiOur Europe, którego pomysłodawcy odwiedzili młodych ludzi w 24 krajach europejskich, by zebrać informacje na temat ich poziomu życia, edukacji oraz możliwości znalezienia satysfakcjonującej pracy. Zwycięzcom pogratulowali m.in.: rektor RWTH prof. dr Ernst Schmachtenberg, występująca w imieniu Martina Schulza wiceprezydent Parlamentu Europejskiego Anni Podimata oraz burmistrz miasta Akwizgran Marcel Philipp. Mówcy co do jednego wydawali się absolutnie zgodni: problem bezrobocia wśród młodych, umów czasowych oraz bezpłatnych staży powinien być obecnie jednym z priorytetów polityki europejskiej.

Stronę polską reprezentował harcmistrz Łukasz Stan (ZHP, Chorągiew Krakowska, hufiec Podgórze, szczep Zielone Słońce) z Krakowa wraz z projektem Skauting bez granic, który zakłada wymianę między polskimi a chorwackimi skautami. Podstawą projektu są obozy letnie, z których pierwszy odbył się latem 2013 roku na wyspie Prvić w Chorwacji. Daje to uczestnikom szansę wymiany doświadczeń, nauki języka oraz udziału we wspólnych zajęciach sportowych, rekreacyjnych oraz warsztatach merytorycznych. Młodzi skauci z Polski mieli ponadto szansę poznania kultury chorwackiej i zaprezentowania obyczajów i folkloru polskiego, a także spotkania się z burmistrzem Kutiny – miasta partnerskiego w ramach projektu. Jak przyznał w rozmowie pan Łukasz, uczestnictwo w uroczystości w Akwizgranie jest zaszczytem, a nagrodzone projekty otrzymały zasłużone wyróżnienie. „Wszyscy jesteśmy wygranymi” – przyznał i dodał, że gdyby miał zdefiniować swoje marzenie dotyczące Unii Europejskiej, chciałby, żebyśmy żyli w naprawdę zjednoczonej Europie, gdzie każdy może czuć się jak u siebie w domu.

PROJEKT EUROPA PRZETRWA

W przeddzień przyznania właściwej Nagrody Karola Wielkiego odbyło się analogiczne forum laureatów Nagrody Karola Wielkiego oraz laureatów młodzieżowej Nagrody Karola Wielkiego z lat ubiegłych, w którym uczestniczył m.in. były prezes Europejskiego Banku Centralnego Jean-Claude Trichet. Do dyskusji merytorycznej włączyli się uczestnicy tegorocznej edycji nagrody dla młodych oraz młodzi adepci dziennikarstwa z Polski, Hiszpanii, Malty, Bułgarii, Białorusi, Litwy i Słowacji, działający pod egidą AEGEE Aachen oraz platformy dziennikarskiej

, którzy zabrali głos w dyskusji dotyczącej sytuacji młodych na rynku pracy.

Na centralne uroczystości trzeba było jednak poczekać do 29 maja. W odbywającej się w ratuszu miejskim ceremonii wręczenia nagrody Karola Wielkiego Przewodniczącemu Rady Europejskiej Hermanowi Van Rompuyowi wzięło udział ponad 500 gości, w tym Przewodniczący Bundestagu Norbert Lammert czy laureatka nagrody z 2013 r. Prezydent Litwy Dalia Grybauskaitè. Nie bez znaczenia jest również fakt, że przed aktem wręczenia nagrody głos zabrali premier Gruzji Irakli Garibashvili oraz premier Republiki Mołdawii Iurie Leancă, którzy wyrazili chęć przystąpienia do Unii Europejskiej, a także premier Ukrainy Arsenij Jaceniuk, którego przemówienie wzbudziło najwięcej emocji. W jego trakcie wewnątrz sali dało się słyszeć gwizdy i okrzyki demonstrantów oskarżających rząd ukraiński o przelew krwi i faszystowskie metody. Po drugiej stronie barykady kontrę stanowili demonstranci oskarżający Putina o terror. Jak podkreślił Jaceniuk, „nikt nie ma prawa budować murów w Europie”, wskazując że lud ukraiński liczy na wsparcie Europy, co zebrani w sali nagrodzili gromkimi brawami.

Zamieszki jednak nie przesłoniły istoty ceremonii. Wręcz przeciwnie, pokazały, że Unia Europejska jest właściwą drogą, lecz wymaga nieustannej pracy ze strony państw członkowskich. Jak zauważył w swym dwujęzycznym przemówieniu Herman Van Rompuy, w czasach, kiedy nasze podstawowe wartości są nieustannie poddawane próbie (czym nawiązał do toczących się za murami protestów), niezwykle istotne jest, by o nie walczyć. Jak zauważył, „większość państw europejskich przewróciła kartę historii”, by przezwyciężyć animozje narosłe od czasów II. wojny światowej, dlatego też Europa nie może godzić się na imperialne ambicje Rosji. W swym przemówieniu Van Rompuy podkreślił również zasługi Unii Europejskiej, przytaczając przykład Polski, która od czasu przystąpienia do Wspólnoty trzykrotnie się wzbogaciła. „Ludzie sądzą, że Unia im dyktuje, co mają robić” – powiedział laureat i zaznaczył, że musimy zdefiniować UE na nowo tak, by jej mieszkańcy czuli, że mogą liczyć na jej ochronę i wsparcie, a nie postrzegali jej jako zagrożenie. Zazwyczaj powściągliwy i postrzegany jako pragmatyk polityk nie krył wzruszenia, kiedy po złożeniu przez niego podpisu do złotej księgi miasta rozległy się dźwięki „Ody do Radości”.