W Turcji odkryto najstarszą świątynię świata. Co w niej czczono?

Profesor Fizyki Matematycznej na Politechnice w Mediolanie, Giulio Magli, uważa, że najstarsza znana naukowcom świątynia świata - turecka Göbekli Tepe - była przed wieloma wiekami miejscem kultu Syriusza. Syriusz - znany jako Psia Gwiazda – to jedna z najbliższych i jednocześnie najjaśniejsza gwiazda na nocnym niebie, leżąca w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Tak więc najjaśniejszy - po Księżycu, Wenus i Jowiszu - obiekt nocnego nieboskłonu, pojawił się na niebie w tym, mniej więcej w czasie, w którym powstała odkryta w Turcji świątynia Göbekli Tepe.

Zobacz zdjęcie – najstarsza znana świątynia Göbekli Tepe (foto: The Bruce) -najstarsza świątynia z Turcji.

Göbekli Tepe ma – według ustaleń naukowych - około 11 000 lat. Jak wiemy z astronomii, oś Ziemi (umowna prosta, która jest osią obrotu własnego naszej planety) zmienia się w czasie, co powoduje, że niebo z widocznymi obiektami nie wygląda zawsze tak samo. Gdy oś Ziemi zmieni położenie, wówczas część gwiazd ukryje się za horyzontem. Ludzie zobaczą je ponownie dopiero po wielu tysiącach lat. Na zdjęciu w czołówce artykułu, rzeźba zwierzęcia na jednym ze słupów świątyni Göbekli Tepe (Foto - Wikipedia).

Prof. Giulio Magli, postanowił rozwiązać zagadkę daty budowy tureckiej świątyni. W tym celu przeprowadził symulacje wyglądu nieba z okresu, kiedy ona powstawała. Symulacje wykazały, że gwiazda Syriusz, obecnie widoczna niemal na całej kuli ziemskiej, po raz pierwszy pojawiła się w oczach ludzi, zamieszkałych na terenach w pobliżu Göbekli Tepe, około roku 9300 p.n.e. Stąd włoski ekspert wysnuł wniosek, że świątynia turecka powstała, aby "uczcić narodziny Syriusza" i obserwować wędrówkę tej gwiazdy po niebie, o czym donosi serwis kopalniawiedzy.pl.

Göbekli Tepe złożona jest, z co najmniej 20 kamiennych kręgów (pierścieni), ale dotychczas odsłonięto jedynie kilka z nich. Każdy krąg świątyni został otoczonym przez pradawnych ludzi, pierścieniem dużych kamiennych słupów, w kształcie litery T, a każdy słup ozdobiono "wizerunkiem dzikiego zwierzęcia". Wewnątrz każdego z pierścieni stoją "dwa megality".

Badacz Giulio Magli, wykorzystując w pracy mapy Göbekli Tepe i zdjęcia satelitarne jej okolicy, wyrysował teoretyczną linię biegnącą od obserwatora, pomiędzy megalitami - do Syriusza. I co odkrył? Okazało się, że trzy z odkopanych pierścieni (kręgów) pozwoliłyby wnikliwemu obserwatorowi, określić pozycję Syriusza w latach: 9100, 8750 i 9300.

Włoski naukowiec podkreśla, że uzyskane przez niego wyniki, są dopiero wstępne. Ma jednak zamiar przeprowadzić dokładniejsze obserwacje i badania, za pomocą teodolitu. Teodolit – to przyrząd geodezyjny do pomiaru kątów poziomych i kątów pionowych. Ponadto profesor Magli, przypomina, że nauce nie jest znana kolejność budowy poszczególnych kamiennych pierścieni. Trudno w tej sytuacji powiedzieć, czy faktycznie pierścienie "podążały" za Syriuszem.

Jens Notroff, asystent z Niemieckiego Instytutu Archeologicznego, przypomina, że ciągle jeszcze trwają dyskusje, czy świątynia Göbekli Tepe była zadaszona, czy też nie. Jeśli dalsze wykopaliska dowiodą, że świątynia miała dach - to teorie o wykorzystywaniu jej w roli obserwatorium - będą trudne do utrzymania i udowodnienia.

Göbekli Tepe to w języku tureckim "wybrzuszone wzgórze"; od blisko 20 lat na pradawnym wzgórzu południowo-wschodniej Turcji, jest wielkie i bardzo ważne naukowo stanowisko archeologiczne, kryjące pozostałości dużego prehistorycznego sanktuarium. Pierwsi stanęli i zaczęli kopać w tamtym miejscu naukowcy z Niemieckiego Instytutu Archeologicznego w 1994 roku. Wkrótce okazało się, że Göbekli Tepe to najstarsze (datowane na 10 tys. p.n.e.), znane miejsce kultu, zbudowane przez pradawnego człowieka.

Zdaniem naukowców, ukształtowanie terenu sugeruje, że miejsce to było używane przez ludzi w okresie wielu tysiącleci. Dotychczas zdołano odkopać i przebadać zaledwie kilka procent terenu. Według ocen specjalistów, zakończenie wykopalisk związanych z Göbekli Tepe, może zająć jeszcze 50 lat.

Stanisław Cybruch