Weź, czytaj miłość! Robert Stiller na Śląsku

Bo istotnie, Robert Reuven Stiller to postać ogromnego formatu. Były akowiec, odznaczony orderem Polonia Restituta, inicjator żydowskiej gminy reformowanej i propagator judaizmu reformowanego w Polsce. Poliglota znający ponad sześćdziesiąt języków, z tego trzydzieści biegle, autor książek i esejów, poeta, krytyk sztuki. "Sprawca" kongenialnego przekładu "Lolity" Nabokova, tłumacz dzieł Anthonego Burgessa, Levisa Carrolla ("Przygody Alicji w krainie czarów" i "Żaborłaków"), tłumacz wszystkich
wyczynów Jamesa Bonda Iana Fleminga i setek innych utworów. Dzięki niemu malajski heros Gilgamesz przemówił po polsku. W sposób niezwykły skompilował również germańską Krymhildę, łącząc trzy wersje Pieśni o Nibelungach. Wielbiciel baśni. Wolowej skóry nie starczyłoby na spisanie wszystkich dokonań tego niezwykłego człowieka.

- W wieku 82 lat po raz pierwszy jestem na Śląsku i po raz pierwszy widzę Katowice - wyznał Stiller. - Od dawna jednak uważam, że narodowość śląska jest jedną z najważniejszych dwóch, trzech narodowości w Polsce, jeśli nie najważniejszą w ogóle!

Spotkanie poprowadzone znakomicie przez Michała Jagiełło potoczyło się w charakterystycznym dla Stillera otwartym, nieco szokującym, "brutalnym", jak sam przyznaje, stylu. Zaczął od wiersza: "Jak furga ptactwo?" Naiwny na pozór tytuł, potem kilka "dziecięcych" pytań, doprowadziły do druzgocącej krytyki polskiej rzeczywistości państwowej, w jej nieomal wszystkich wymiarach: sądownictwa, wojska, policji, parlamentu. Potem
emocje narastały.

Potęgowała się i satyra. np. w utworze "W kwestii Boga i kobiet".

Ale Stiller pokazał także łagodne oblicze subtelnego liryka. "Listy do kochanki", autentyczne listy pisane do autentycznej kochanki, która potem została jego żoną. Jedną z sześciu żon,
w tym trzech oficjalnych. Z wszystkimi, za wyjątkiem jednej, (małżeństwo trwało zaledwie rok, inne od lat sześciu do osiemnastu!), dotąd żyje w serdecznej przyjaźni.

Niezwykłe spotkanie trwało klika godzin. Okazją było wypuszczenie na rynek księgarski nowej książki Roberta Stillera pt. "Poetyka pierwszej dziewiątki" przez znane śląskie Wydawnictwo KOS, które wydało również "Myśli kobiece" tegoż autora. Do ksiązki dołączona jest płyta CD
z recytacją poety.

Współautor artykułu:

• Barbara Podgórska