"Z nieba do Nieba" Zbigniewa Kowalewskiego w Radio Wnet

Niewielka sala projekcyjna wypełniły po brzegi przeważnie osoby starszej generacji widzów, choć nie zabrakło i młodych zainteresowanych historią Polski i Polaków podczas II wojny światowej. Film "Z nieba do Nieba" Zbigniewa Kowalewskiego opowiada historię o zamordowanej w Katyniu - por. pil. Janinie Lewandowskiej.

Córka generała Józefa Dowbora - Muśnickiego, była śpiewaczką, tancerką, pianistką, ale przede wszystkim miłośniczką awiacji. W okresie wielkich sukcesów Żwirki i Wigury, Bajana, Pokrzywki, Hynka i rekordowych wyczynów Skarżyńskiego i Orlińskiego, lotnictwo było jej prawdziwą pasją. Wyszła też za mąż za lotnika. Wszystko to nagle skończyło się wraz z wybuchem II wojny światowej. Jadącą na zgrupowanie w kierunku Łucka poznańskich lotników, a wśród nich Janinę, otoczyły oddziały Armii Czerwonej i w rezultacie wszyscy poszli do sowieckiej niewoli, a tam wkrótce oficerowie i funkcjonariusze służby publicznej RP zostali zamordowani strzałem w tył głowy. Bohaterka filmu przeżyła zaledwie 32 lata.

O jej losie dyskutowano po projekcji filmu "Z nieba do Nieba". Spotkanie prowadził redaktor Radia WnetMichał Kuc, a oprócz reżysera Zbigniewa Kowalewskiego i odtwórcy roli ojca bohaterki - Bogdana Kozyry, brał w nim udział także Sławomir M. Nowak, wydawca pierwszej książki z cyklu "Polskie Skrzydła" z Wydawnictwa Aurora. Powiedział, że kolejnymi pozycjami z tej lotniczej serii będą publikacje z DVD o Stanisławie Skalskim, zdobywcy Atlantyku - Stanisławie Skarżyńskim, a także Bolesławie Orlińskim, który dokonał rajdu na trasie Warszawa - Tokio - Warszawa.

Film na tyle poruszył obecne tam osoby, że rozmowa trwała dłużej, niż sama projekcja filmu. Pytania dotyczyły kulisów realizacji filmu i nie poruszonych w nim kwestii dotyczących odnalezienia po latach czaszki Janiny Lewandowskiej. Widzowie interesowali się także losem męża bohaterki filmu i pozostałych członków jej rodziny. Indagowani przez nich twórcy chętnie odpowiadali na pytania i sami poruszali wątki, które pojawiały się przy okazji wspominanych epizodów z życia zamordowanej w Katyniu kobiety. Padło też pytanie "dlaczego do tej pory nie wyemitowała tego dzieła Telewizja Polska?". Twórcy filmu odpowiedzieli, że pozostaje to wciąż dla nich tajemnicą i niezrozumiałym zachowaniem instytucji, która przecież swego czasu dała osobom ze Studia Filmowego "Kronika" list intencyjny z wyraźną deklaracją finansowego udziału w tej produkcji.

Dyskusja o niełatwych narodzinach i dalszych losach filmu: "Z nieba do Nieba", była żywa i bardzo ciekawa. Z pewnością będzie się ona toczyła także po wrześniowych pokazach na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Historycznych i Wojskowych w Rembertowie, a także Sku Film Festiwal, który odbędzie się w pierwszej dekadzie października, w sali kinowej Muzeum Sztuki Współczesnej. Organizatorzy muszą w katalogu umieścić przetłumaczone na najważniejsze języki europejskie tytuły uczestniczących w konkursie filmów. W tłumaczeniu na język angielski ów tytuł brzmi: "From the Sky to Haeven". To wydaje się dość znamienne... O zmarłych lotnikach mówi się, że odeszli na służbę do Niebieskiej Eskadry, dlatego drugie "Niebo" w polskim tytule filmu pisane jest z dużej litery.

Zbigniew Kowalewski, reżyser - absolwent Lotniczych Zakładów Naukowych we Wrocławiu, zrealizował w swojej karierze, około trzydziestu filmów o lotnictwie. Mniej więcej tyle powinno się ukazać książek na ten temat, ale wszystko zależy od finansowych możliwości pomysłodawcy serii - Sławomira M. Kozaka. Oczywiście, równolegle z pracą edytorską trwają poszukiwania sponsorów i udziałowców tego równie ciekawego i szlachetnego przedsięwzięcia. Stąd pomysł szeroko zakrojonej kampanii promocyjnej i seanse w siedzibie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich przy ulicy Foksal, w Domu Spotkań z Historią na Karowej, Muzeum Niepodległości w Alei Solidarności oraz na Krakowskich Targach Książki.

Warto wspomnieć, że do tej pory film obejrzało blisko ćwierć tysiąca widzów. W czasie, gdy reżyser rozdawał autografy w kuluarach siedziby Radia Wnet nadal toczyły się nocne Polaków rozmowy. Rozchodzili się do domów wyraźnie poruszeni i przejęci historią życia kobiety, o której do tej pory napisano dwie książki, artykuły, a nawet premier Tusk wspomniał o niej przemawiając podczas swojej wizyty w Katyniu.

Mam nadzieję, że dojdzie do emisji tego filmu w telewizji publicznej, bowiem umożliwiłoby to dotarcie do szerszego grona osób z tą niezwykle ciekawą opowieścią. A jest to ważna historia, jedna z tych która uczy, wzrusza i uświadamia, czym jest rodzinna tradycja, powinność wobec kraju, miłość Ojczyzny i patriotyzm.