Jak poinformowała rzeczniczka prasowa Uniwersytetu Jagiellońskiego Katarzyna Pilitowska, 31 października zmarł w Krakowie w wieku 91 lat wybitny historyk i teoretyk literatury. Przez swoich uczniów określany był jako "autorytet moralny, człowiek wielkiego serca i otwartego umysłu". Uczniowie i uczennice prof. Markiewicza cenili zawsze jego niezwykłą zdolność precyzyjnego formułowania myśli, ogromną erudycję, a jednocześnie bezpośredniość.
Na stronie internetowej Wydziału Polonistyki UJ napisano: "Tracimy jednego z najwybitniejszych przedstawicieli kultury polskiej, wielkiego uczonego, wspaniałego mistrza, dobrego człowieka". Podkreślono, że dorobek naukowy profesora to "podstawowy kanon wiedzy adeptów polonistyki, teoretyków i historyków literatury i stanowić będą lekturę obowiązkową dla kolejnych pokoleń badaczy literatury".
Prof. Henryk Markiewicz urodził się 16 listopada 1922 roku w Krakowie, gdzie również ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie został profesorem tej uczelni. W latach 1977-84 był dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej. W r. 1986 został wybrany na członka Senatu UJ, od r. 1980 był członkiem Polskiej Akademii Nauk, od r. 1990 członkiem Polskiej Akademii Umiejętności.
W czasie wojny znalazł się na wschodzie. Po wybuchu wraz z ojcem uciekł do Lwowa, skąd został wywieziony do Obwodu Swierdłowskiego w ZSRR, gdzie pracował jako robotnik leśny, a później do Uzbekistanu, gdzie był m.in. wychowawcą w polskim domu dziecka. Do kraju powrócił w 1946 r.
Otrzymał tytuł doktorem honoris causa Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie 1996, tego samego roku też doktor honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, a w r. 2000 odznaczony został Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, potem w 2007 odznaczony Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis", w r. 2012 medalem Plus ratio quam vis (poniżej przemówienie z 16 listopada 2012 r. wygłoszone w Librarii Collegium Maius UJ podczas uroczystego spotkania z okazji jubileuszu 90-lecia urodzin profesora Henryka Markiewicza).
O swoim życiu i pracy prof. Markiewicz ciekawie opowiedział w autobiografii "Mój życiorys polonistyczny z historią w tle", w której pomieszczony jest też wywiad z autorem przeprowadzony przez Barbarę N. Łopieńską (Wydawnictwo Literackie, Kraków 2002).
Był autorem wielu ważnych dla polskiego literaturoznawstwa prac teoretycznych, znawcą pozytywizmu i modernizmu, autorem ponad trzydziestu książek, wielu publikacji w prasie naukowej i literackiej. Wśród książek poczesne miejsce zajmują m.in. "Prus i Żeromski", "Pozytywizm", "Główne problemy wiedzy o literaturze", "Wymiary dzieła literackiego", "Teorie powieści za granicą". Był redaktorem naczelnym Polskiego Słownika Biograficznego, współautorem (wraz z prof. Andrzejem Romanowskim) słownika "Skrzydlate słowa".
Publikował m.in. w "Głosie Pracy", "Krakowskiej Trybunie Robotniczej" i "Przekroju", gdzie w latach 1949-1950 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego. Był także redaktorem naczelnym, a potem zastępcą naczelnego "Życia Literackiego", potem "Pamiętnika Literackiego", członkiem Związku Literatów Polskich i Stowarzyszenia Kuźnica. Prowadził rubrykę "Camera Obscura" w kwartalniku "Dekada Literacka", w której wytykał błędy innym dziennikarzom.
Był właścicielem liczącej 40 tys. tomów biblioteki, której poświęcił szereg esejów. Często dawał wyraz niezwykłej pamięci i zamiłowaniu do cytatów. Pisał limeryki. Jako swoją ulubioną maksymę życiową podawał: "Kiedy nie wiesz, jak się zachować, zachowuj się przyzwoicie".
"Tygodnik Powszechny" przypomina wywiad z prof. Henrykiem Markiewiczem: Mało ze świata rozumiem
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
