Każdy, kto myśli, że rozrywki i gry intelektualne człowieka są wynalazkiem stosunkowo niedawnym, ten jest w błędzie. Choć niektórzy historycy określają w przybliżeniu czas pojawienia się popularnych szachów na VI wiek nowej ery i lokują ten wynalazek, raz w Chinach innym razem w Indiach - też są raczej w błędzie. Okazuje się – po pierwsze - nawet nasi przodkowie sprzed kilku tysięcy lat potrzebowali intelektualnej rozrywki. Po drugie - wykopaliska z południowej Turcji, dowodzą, że szachy mogły istnieć już 5 tysięcy lat temu. Naukowcy znaleźli właśnie w Turcji pionki sprzed 5 tys. lat.
Zdaniem archeologów i historyków starożytności, odkrycie z południowej Turcji, to jeden z najstarszych dowodów na istnienie gier planszowych, w czasach zamierzchłej przeszłości, jaki dotychczas znamy.
Docent doktor Haluk Sağlamtimur z Ege University Instytut Nauk Społecznych Zakładu Archeologii w Izmirze i jego koledzy naukowcy, odkryli pionki na cmentarzysku w Başur Höyük – podaje Polskie Radio. Zostały wykonane z kamienia, ułożone w grobie obok siebie, a niektóre z nich - misternie zdobione w postaci psów lub świń, inne zaś uformowane w kształcie piramidek.
Docent Haluk Sağlamtimur uważa, że służyły do jakiejś intelektualnie skomplikowanej gry, podobnej do dzisiejszych szachów, ale ta interpretacja nie jest powszechnie akceptowana.
Doktor hab. Ulrich Schädler z szwajcarskiego Muzeum Gier w La Tour-de-Peilz, wyraźnie powątpiewa: Czy te obiekty na pewno były częścią tak skomplikowanej gry? Jak mówi - odpowiedziałbym, że nie. - Nie zachował się żaden ślad po grze planszowej starszej od szachów, która wykorzystywałaby więcej niż dwa rodzaje figur - podkreśla. Pierwsze formy szachów pojawiły się dopiero 1500 lat temu – twierdzi doktor Schädler.
Najstarsze znane naukowcom "planszówki" - to pochodząca sprzed 5500 lat, egipska gra o nazwie Senet i licząca 4500 lat, gra z miasta Ur w Mezopotamii. Obie gry były dość proste. Opierały się na wyścigu pionków i wyprzedzeniu przeciwnika w drodze do celu.
Czym więc są pionki-klocki z Turcji? Zdaniem doktora Schädlera - mogły być związane z jedną z wymienionych prostych gier z Egiptu lub Mezopotamii. Być może raczej w wersji z Ur, bo klocki tureckie w kształcie piramid, przypominają piramidy z Mezopotamii.
Stanisław Cybruch
DZIEŃ OTWARTY w Akademii Marynarki Wojennej
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
