Przyroda i zabytki Miechowic w książce Leonarda Kłosa i Edwarda Wieczorka

Autorzy zdecydowali się na wznowienie książki ze względu na zaistniałe przemiany w bytomskiej dzielnicy Miechowice i okolicach. Zmieniony został nieco tytuł, a głównym celem stały się dla pisarzy atrakcje przyrodnicze i zabytki rzeczonych obszarów. Jednak tak naprawdę, bodźcem do napisania przewodnika stał się poemat księdza Norberta Bonczyka, Stary kościół miechowski.
Jak pięknym językiem jest pisany, i jak chwali piękno przyrody, niech świadczy ten fragment:

Ty, co gardząc ojczyzną, zwiedzasz Alpów szczyty,
A żadnych miast widokiem nie mogąc być syty,
Aż do Włoch niesiesz oczy, aż do Neapolu
Choć te same piękności masz na polskim polu,
Lecz żeś słyszał, czy czytał, iż kto tego kąta
Ziemi nie zwiedził, darmo się po świecie krząta -
Błądzisz! Żal mi cię bracie, żal mi twej kieszeni!
Pójdź no ty do Miechowic, zatop w ich zieleni,
Lub w ich lasach oczy, tu łaź, tu oglądaj!

Znaleziska archeologiczne na Górze Gryca dokumentują najstarsze ślady pobytu człowieka w rejonie dzisiejszych Miechowic na okres starszej epoki kamienia - paleolitu, czytamy we wstępie do przewodnika "Miechowice i okolice. Przyroda i zabytki".
Jednakże historia samej wsi nie jest dokładnie znana i przypuszcza się, że założycielami mogli być miechowscy bożogrobcy, a dowodem miałaby być "wymieniona w dokumencie z 1257 r. nazwa wsi Białobrzezie koło Bytomia, nadana temu zakonowi." Natomiast Norbert Bonczyk w swym utworze przytacza legendę o wojewodzie Tomaszu Zborowskim, który jakoby w czasach Bolesława Śmiałego "uciekł na wozie pod słomą z Krakowa i tu [w Miechowicach] znalazł schronienie, czego dowodem miałaby być dawna pieczęć gminy Miechowice z wozem drabiniastym.

Książeczka pomyślana głównie dla turystów pieszych lub rowerzystów, ale nie tylko, zawiera osiem tras wycieczkowych po terenie Miechowic i okolicach. Szczegółowo przedstawiają się one następująco:

- Od parku do parku, czyli przez miechowickie tereny zielone
- Ścieżka dydaktyczna Ciekawe drzewa lasu bytomskiego
- Wśród sędziwych buków i jaworów - do Segietu i Dolomitów
- Od zamku do dworu, czyli śladami właścicieli Miechowic
- Wśród miechowickich obiektów sakralnych
- Szlakiem miechowickiego przemysłu
- Od Szkarodki do Karbia
- Śladami gwarków - do Stolarzowic i Górnik

Miłośnikom leśnych wędrówek las bytomski oferuje sporo zakątków przyrodniczych, jak np.: Dolinę Trzech Stawów, Dolinę Potoku Segieckiego, Ogródek Dendrologiczny, uroczysko "Sędziwe Buki", rejon Hippolitu i Piekielca, Srebrną Górę z rezerwatem Segiet, stanowisko dokumentacyjne Blachówka czy Kotlinkę Gorczykową.
Wśród drzew spotykamy buka zwyczajnego z odmianami: purpurową, zwisającą i strzępolistą, dęby szypułkowe, purpurowe i błotne, klony pospolite i jawory, lipy, graby oraz topole białe. Gatunki liściaste reprezentują: jedlica zielona, choina kanadyjska, świerk kłujący, modrzew europejski, sosna czarna, sosna Banksa i sosna wejmutka, a także nieliczne świerki serbskie i sosna limba.
Z badań przeprowadzonych przez naukowców Muzeum Górnośląskiego wynika, że las bytomski zasiedla ponad 120 gatunków ptaków lęgowych. Są to m.in.: słowik szary i słowik rdzawy, kos i kukułka, dzięcioł duży i dzięciołek. Z sokołowatych występuje kobuz i pustułka, a jastrzębiowate reprezentuje myszołów, krogulec, jastrząb i błotnika stawowy. Rodzina sów to uszatka i puszczyk, natomiast pośród kuraków spotkamy kuropatwę i bażanta łownego. Siedliska błotno-wodne zamieszkuje kaczka krzyżówka, perkoz dwuczuby i perkoz rdzawy, łyska i kokoszka wodna oraz łabędź niemy.
Uważnym obserwatorom z pewnością nie umkną uwadze przedstawiciele gadów, wśród nich żmija zwyczajna, zaskroniec, padalec, jaszczurka żyworodna i jaszczurka zwinka. Natomiast wśród płazów możemy spotkać ropuchę szarą i ropuchę zieloną, traszkę grzebieniastą i traszkę zwyczajną, grzebuszkę ziemną i kumaka nizinnego.
W podziemiach bytomsko-tarnogórskich pod kamieniołomami dolomitu Blachówka zaobserwowano podczas zimowania dziesięć gatunków nietoperzy, w tym mroczka późnego, gacka brunatnego, gacka szarego oraz siedem gatunków nocka.

W zawierającym ponad sto stron przewodniku autorzy zgromadzili najistotniejsze wiadomości, bogato ilustrując Miechowice, te dawniejsze i te dzisiejsze. Dużą zaletą wydawnictwa jest spora ilość map dołączonych do poszczególnych tras turystycznych, co niewątpliwie w dużym stopniu ułatwia poruszanie się w tych jakże ciekawych zakątkach, tego bądź, co bądź, niegdyś przemysłowego miasta aglomeracji śląskiej.

Leonard Kłos i Edward Wieczorek - "Miechowice i okolice. Przyroda i zabytki"
Urząd Miejski w Bytomiu 2013
Zdjecia - Leonard Kłos, Edward Wieczorek, zdjecia archiwalne - Jan Hodora, Czesław Czerwiński oraz UM Bytom
Mapki - Leonard Kłos