Rodzaje koparek i ich zastosowanie

Koparkami nazywamy maszyny przeznaczone do wykonywania robót ziemnych. Służą do oddzielania urobku od gruntu i przenoszenia go na składowisko lub na maszyny transportowe. Czasami pełnią też rolę urządzeń przeładunkowych.

Budowa poszczególnych koparek może się różnić. Wszystko zależy od typu i zastosowania maszyny. Każda koparka posiada podwozie i nadwozie, w którym znajduje się silnik, kabina operatora oraz urządzenia sterujące. Do najpopularniejszych mechanizmów jezdnych stosowanych w koparkach należą gąsienice.

Koparki można podzielić na wiele różnych rodzajów. Wszystko zależy od wybranego kryterium. Ze względu na rodzaj silnika wyodrębniamy koparki mające silnik spalinowy, silnik elektryczny oraz modele z napędem spalinowo-elektrycznym. Z uwagi na rodzaj sterowania koparek wyróżniamy maszyny sterowane mechanicznie, hydraulicznie, pneumatycznie i elektrycznie.

W kontekście podziału koparek pod uwagę można wziąć też ich rozmiar. Wówczas wyróżnimy minikoparki czy koparki midi. Natomiast ze względu na przeznaczenie wyodrębnia się np. koparki przemysłowe czy koparki górnicze.

Możemy również mówić o podziałach ze względu na konstrukcję podwozia, dostępne funkcje czy miejsce pracy. Jak więc można zauważyć, koparki klasyfikuje się na wiele różnych sposobów.

Najczęściej wykorzystywanym typem podwozia w maszynach budowlanych jest niewątpliwie podwozie gąsienicowe. Koparki gąsienicowe bardzo płynnie poruszają się po nierównym gruncie. Zastosowanie takiego rodzaju podwozia zapobiega zapadaniu i ugrzęźnięciu w miejscu robót.

Oprócz koparek gąsienicowych na rynku znajdziemy również koparki kołowe czy koparki kroczące. Te pierwsze dobrze poruszają się na twardym podłożu, natomiast te drugie świetnie radzą sobie na stromych zboczach.

Wyróżnić możemy także koparki umieszczone na innym środku transportu, bez własnego napędu jazdy.

Ważnym elementem układu napędowego w koparce jest zwolnica. Zwolnice do koparek to nic innego jak przekładnie zębate montowane na kołach jezdnych w przypadku koparek kołowych oraz w napędach końcowych w przypadku koparek gąsienicowych. Zwolnice mają na celu zwiększenie momentu obrotowego i zmniejszenie prędkości napędu koła, bez zwiększania rozmiarów i ogólnej wytrzymałości innych elementów układu napędowego.

W asortymencie firmy Track-Motor znajdziemy zwolnice do popularnych koparek gąsienicowych od najlepszych producentów, w tym zwolnice do sprzętu budowlanego JCB czy Caterpillar (CAT).

Zastosowanie poszczególnych maszyn zależy od warunków panujących w miejscu pracy. Ze względu na to, wyróżnić można kilka rodzajów koparek:
Koparka przedsiębierna - koparki przedsiębierne pracują na poziomie dna wykopu i sprawdzają się w wykopach o dużych objętościach. W czasie prac sprzęty, na które zostanie wyładowany urobek, powinny znaleźć się na wysokości korony wykopu lub na jego dnie, za ładowarką albo z boku ładowarki. Koparka przedsiębierna uważana jest za uniwersalną i niezawodną, szczególnie wówczas, gdy prowadzenie prac wymaga zjechania na samo dno wykopu. Koparki przedsiębierne używane są m.in. do odspajania gruntów kategorii I, II, III i IV.

Koparka podsiębierna - koparki podsiębierne pracują z poziomu górnej krawędzi wykopu. Są dobrym wyborem do pracy na większych głębokościach oraz na małych powierzchniach. Wykonują wykopy pod budowle i wykopy liniowe. Pracują w miejscach, w których wprowadzenie koparki na dno wykopu nie jest możliwe.

Koparka chwytakowa - koparki chwytakowe wyposażone są w specjalny chwytak na końcu ramienia. Wykorzystuje się je do robót w nisko stojącej wodzie, na terenach błotnistych, do przeprowadzania głębokich wykopów w murach pionowych, wykopów studziennych, prac na terenach mokrych, do pogłębiania kanałów, pogłębiania rzek, a także do wykonywania wykopów pod filary mostów.

Minikoparki - to rodzaj koparki, która pracuje w trudno dostępnych miejscach, gdzie nie wjedzie większy sprzęt. Są łatwe w transporcie i często stanowią podstawowe wyposażenie firm budowlanych.

Koparki zbierakowe - koparka zbierakowa sprawdzi się do wielu różnych rodzajów wykopów i do odspajania gruntów kategorii I i II. Dzięki niej można prowadzić prace na niewielkich przestrzeniach. Poradzi sobie na piaszczystych terenach, z wykopami pod fundamenty czy do zagarniania nakładu. Koparki te cenione są w kopalniach odkrywkowych oraz w pracach hydrotechnicznych. Pojemność zbieraka może wynosić do 2,0 m³, a zasięg ramienia koparki sięga do 20,0 m.

Ze względu na charakter wykonywanej pracy, koparki możemy podzielić na pracujące w cyklu ciągłym i w cyklu przerywanym. Koparki pracujące w cyklu ciągłym (wielonaczyniowe) to takie, w których etapy pracy naczyń urabiających wykonywane są bez przerwy, jedno po drugim.

Natomiast maszyny, które pracują w cyklu przerywanym (jednonaczyniowe), wyposażone są w jedno naczynie uzbrajające. Pomiędzy następującymi etapami pracy muszą występować etapy pomocnicze. Koparka przenosi najpierw naczynie z urobkiem, a w następnej kolejności opróżnia je i wraca do pozycji pierwotnej. To popularna i często wykorzystywana grupa koparek.

Koparki są maszynami służącymi do wykonywania różnego rodzaju robót ziemnych, a czasami pełnią też rolę urządzeń przeładunkowych. Źródłem napędu w koparkach może być silnik elektryczny, spalinowy lub spalinowo-elektryczny. Ponadto koparki można podzielić na wiele różnych sposobów, a wszystko zależy od wybranego kryterium. Jednym z kryterium jest podział na rodzaj podwozia. W tej kategorii najpopularniejszymi maszynami okazują się koparki gąsienicowe. Przewagą gąsienic jest rozłożenie ciężaru koparki, co poprawia jej przyczepność i ogranicza poślizg oraz grzęźnięcie. To sprzęt o świetnych właściwościach trakcyjnych, co sprawia, że wjazd na plac budowy możliwy jest w niemal każdych warunkach!