Czym zawinił doktor Chazan?

W dyskusji którą wywołała najpierw Deklaracja Wiary lekarzy a potem ciąża 11-latki, która padła ofiarą gwałtów, kładzie się nacisk na rozpalone afektywnym paliwem oceny estetyczne płodu i moralne lekarzy, którzy nie chcą wykonywać zabiegu aborcji, bo uważają ją za morderstwo. Jak zwykle masom pokazuje się winnych do zlinczowania i gorszych do wykluczania.

- Lekarze w Polsce odwrócili się od kobiet - podkreślała W. Nowicka. Ale to nie jest prawdą. Kobiety chętniej odwiedzą lekarzy kierujących się katolicką etykę, niż takich, którzy nie przyznają się do jakiejkolwiek etyki. W krajach, gdzie aborcja jest zabroniona lub znacznie ograniczona śmierci okołoporodowej jest mniej a profilaktyka i opieka ginekologiczna zawsze stoi na wyższym poziomie. Dlaczego? Uwzględnienie podmiotowości dziecka skutkuje rzetelniejszym podejściem do matki.

Czytaj więcej:Pogarda dla życia w Denver. Polemizując z Michalskim

Profesor Chazan, który w nie wszystkich przypadkach aborcję uważa za pomoc medyczną, bronił swojego stanowiska: Celem służby zdrowia nie jest czyszczenie populacji z ludzi. - Nie mamy zamiaru walczyć z nauką. Chodzi o co innego. Niektórym się nie mieści w głowach, że w miarę inteligentny człowiek, lekarz, może mieć na tyle odwagi i być na tyle bezczelnym, żeby publicznie przyznawać się do wiary w Boga. (...) Sądzę, że tym młodym ludziom należy dać przykład, aby odważnie przyznawali się do swoich przekonań nie krzywdząc przy tym nikogo - powiedział lekarz. - Chcielibyśmy, żeby pacjenci zrozumieli, że my, wszyscy lekarze, pielęgniarze, pielęgniarki i położne, nie jesteśmy robotami. Nie jesteśmy do wynajęcia, po to by wykonać każdą pracę. Mamy swoje sumienie i system wartości. Prosilibyśmy o uszanowanie tego, tak jak my szanujemy system wartości naszych pacjentów - apelował.

Czytaj więcej: Deklaracja lekarzy dzieli nas po połowie

Czy urodzenie dziecka przez tę dziewczynkę grozi jej utratą życia lub zdrowia? Możemy się oburzać i nie zgadzać, ale miliony kobiet na całym świecie jest włączona w kultury, w których wczesna prokreacja jest normą a dotyczy to tak ogromnych populacji, jak hinduska, arabska czy afrykańska.

Prawdopodobnie samopoczucie dziewczynki jest wynikiem społecznych znaków ocennych i działa to w obie strony. Jej otoczenie społeczne może potępiać przedwczesne rodzicielstwo albo może potępiać aborcję. Może też zachodzić kompilacja kilku ocen naraz: będziemy potępiać gwałt, żałować, że będzie rodziła tak wcześnie a jednocześnie cieszyć się z faktu, że nie odebrała życia swojemu dziecku.

Relatywne jest nie życie, lecz tzw. zdrowie psychiczne. Depresja poaborcyjna jest dużo niebezpieczniejsza niż poporodowa. Po aborcji kobiety kilkakrotnie częściej targają się na swoje życie. Przebadano pod tym kątem statystyki z kilku dekad.

Czytaj więcej: Polacy mówią nie aborcji

Jak relatywne są przeciwskazania dla wczesnych porodów pokazuje też przykład z Pensylwanii, gdzie znany multimilioner zaoferował 70 tys. dolarów rodzicom 12-latki. Ta urodziła zdrowe dziecko bez uszczerbku dla własnego zdrowia, a ponieważ mężczyzna zaoferował drugie 70 tys. dolarów za odchowanie dziecka w tej rodzinie, synek miał szansę doróść przy biologicznych dziadkach. Po pięciu latach wyznali oni, że jedyne czego pragną to zwrócić pieniądze donatorowi: "Radość z naszego wnuka jest tak ogromna, że po prostu wstydzimy się tamtego zdarzenia. Nie ma pieniędzy, które warte byłyby Alana." Matka chłopca wyszła za mąż, oboje z partnerem wychowują go obecnie.

**

Człowiek w rozwoju ontogenetycznym przybiera kilka postaci: zarodkową, płodową, noworodkową, niemowlęcą, dziecięcą, młodzieńczą, dojrzałą i starczą. W Raporcie Wyjaśniającym do Konwencji Rady Europy o Prawach Człowieka i Biomedycynie napisano: Konwencja używa wyrażenia "istota ludzka", by stwierdzić konieczność ochrony godności i identyczności wszystkich istot ludzkich. Uznano za powszechnie akceptowaną zasadę, że ludzka godność i tożsamość istoty ludzkiej ma być respektowana od chwili, gdy zaczyna się życie (as soon as life began). A to dlatego, że jest ona nową, autonomiczną osobą z własnym unikalnym wyposażeniem genetycznym determinującym jej cechy od koloru oczu do ilorazu inteligencji przynależącym do gatunku ludzkiego. "Jeśli masz wątpliwości, czy za murem stoi człowiek, którego nie widzisz, nie rzucaj kamieniami" - mówił Jacek Kuroń.

Czytaj więcej: Komu szkodzą związki partnerskie?

Zakwestionowanie człowieczeństwa dziecka nienarodzonego wymaga wprowadzenia opisowej definicji człowieka. Definicja taka z konieczności musi być arbitralna. Wolność od embrionów, kodów genetycznych, ustalonej natury i moralności jest ustrojem, którego centrum wypełnia sam człowiek, nijaki, bo niedefiniowalny, zredukowany do wolności - czyli do "jak", nie "po co".

***

Deklarację Wiary lekarzy, w której powołano się na pełną wersję przysięgi Hipokratesa popiera aż 49 proc. Polaków a tylko 43 proc. nie zgadza się z nią twierdząc, że lekarz nie może odmówić aborcji, sztucznego zapłodnienia czy eutanazji, powołując się na konflikt sumienia. Jeszcze większą niespodzianką jest fakt, że prawo do odmowy wykonania procedur medycznych przyznaje lekarzom aż 78 proc. Polaków między 18. a 24. rokiem życia i 57 proc. w przedziale 25–34 lata.